6-БИЛЕТ
Оперон ва транскриптоннинг схематик тузилиши.
ДНК нинг транскрипция кетаѐтган занжири кодловчи занжир деб аталади, иккинчи занжири эса – кодламайдиган 53 занжир деб аталади. Транскрипцияга учраган ДНК соҳаси транскриптон (эукариотларда) ѐки оперон (прокариотларда) деб аталади (300 – 10 11 нуклеотидлар жуфтлигидан иборат).
Prokariot va eukariotlarda transkriptsiyaning elementar birligi, ya’ni transkriptsiyaga uchraydigan DNK bo`lagi transkripton deb ataladi. Ba’zida prokariotlarning transkriptonlari operon deb ham ataladi. Transkriptonning uzunligi 300 dan 1000000000 tagacha nukleotiddan tashkil topgan. 163 Transkriptonning har bir qismi turli xil vazifalarni bajaradi. Bir guruh qismlar axborot saqlovchi, boshqalari esa – axborot saqlamaydigan guruhlarga bo`linadi. Axborot saqlovhci qismlariga polipeptid zanjiri yoki matritsali bo`lmagan RNK (rRNK va tRNK) strukturalari to`g`risida axborot; axborot saqlamaydiganlari esa boshqa vazifalarni bajaradi va genetik axborotni o`zida saqlamaydi. Yuksak tuzilgan eukariotlar transkriptonida axborot saqlamaydigan qismi asosiy qismni egallaydi. Transkriptondagi struktura genlari ikki turda bo`lishi mumkin: uzluksiz va bo`lingan. Eukariotlardagi struktura genlarining ko`pchiligida genetik axborot uzlukli – bo`lingan holda yozilgan bo`ladi.
Struktura genlarida axborot saqlovchi struktura genlari ekzonlar, axborot saqlamaydiganlari esa intronlar deb ataladi. Intronlar ekzonlar uchun qo`shimcha regulyator vazifasini bajarishi mumkin.
Ирсий ахборот ўтиш йўллари. Молекуляр биологиянинг марказий постулати.
1. коньюгация –ҳужайранинг ирсий аҳбороти бир бирига яқинлашганда бир
ҳужайрадан иккинчи ҳужайрага плазмидалар кўринишида узатилади.
2. трансдукция – ҳужайранинг ирсий аҳборотини вирус ѐки фаг орқали
узатилиши.
Do'stlaringiz bilan baham: |