Mövzu föVQƏlada hallarda müLKİ MÜdafiƏNİn rolu və VƏZİFƏLƏRİ

Mövzu 4. Radiasiya, kimyəvi və bakterioloji vəziyyət haqqında ümumi anlayış

l. Nüvə silahı təhlükəsinin qarşısının alınmasında Ümumi Beynəlxalq Təşkilatının rolu.
2.Nüvə silahının ləğvi ilə bağlı görülmüş dövlətlərarası tədbirlər. 3.Nüvə silahı və onun zədələyici amilləri haqqında anlayış.

4. 
   Radiya vəziyyətin proqnozlaşdırılması və qiymətləndirilməsi qaydaları haqqında anlayış.
   
5. 
   Kimyəvi silah və onun ZM-ni haqqında anlayış.
   
6. 
   Bakterioloji silah və onun haqqında anlayış.
   

Sual 1. Nüvə silahı təhlükəsinin qarşısının alınmasında Ümumi Beynəlxalq Təşkilatının rolu.

BMT-nin yaranması tarixi oktyabr ayı 1943-cü ildir. SSR, ABŞ, Böyük Britaniya və Çin dövlətlərinin təşəbbüsü ilə yaranmışdır. Moskva konfransında belə qərara gəldilər ki, bu təşkilatın tərkibinə həm böyük, həm də kiçik dövlətlərdə daxil ola bilərlər.
Əsas məqsəd ondan ibarətdir ki, bütün dünyada sülh olsun, dövlətlər arasında yaranan konfliktlər, münaqişələrin qarşısı alınsın.
Atlant xəritəsini ABŞ-nın prezidenti F.Rizvet və B.Britaniyanın premyer- ministri U.Çerçil 14 avqust 1941-ci ildə təsdiq olunmuşdur. Sonra isə SSR və başqa dövləTlərdə öz razılığını bildirmiş və daxil olmuşlar.
Sovet vəPolşa deklorasiyasında deyilir ki, (4 oktyabr 1941-ci il) dövlətarasında sülhü gələcəkdə saxlamaq üçün qarantiya olmalıdır və II dünya müharibəsi təkrar olunmasın.
14 yanvar 1942-ci ildə Vaşinqtonda qol çəkilmiş (təsdiq olunmuş) 26 dövlətlər arasında (ABŞ və SSR daxil olmaqla) deklorasiyada deyilir ki, konflikt
yaradan (Faşist Almaniya ilə) tərəfdar olmasınlar və belə dövlətlə əlaqə saxlamasınlar, kömək etməsinlər.
Teqeran (1943 il) və Yalta (1945-ci il) konfranslarda deyildi ki, bu baş dövlət SSR, B.Britaniya, ABŞ, Fransa, Çin) tərtib etdilər. Konfliktlərin formalaşmasını və onu aradan qaldırmaq, müzakirə etmək və qarşısını ala bilsinlər.
Bu dövrdə 25 aprel – 26 iyun 1945-ci ildə San-Fransisko şəhərində 50 dövlətlərin nümayəndələri bu təşkilatın nizamnaməsini təsdiq etdilər.
Indiki dövrdə, yəni SSR dağılandan sonra böyük dövlət arasından (nüvə silahı olan dövlətlərdə) münasibətlər get-gedə dəyişməyə başladı. Rus dövlətinin ərazisi həm böyük həm də yeraltı sərvətlər çox olan bir dövlət kimi qaldı. Bu dövlətə göz dikənlər çoxdur. Yəni onu içəridən parçalamaq, ərazisini mənimsəmək istəyirlər (ABŞ, B.Britaniya və qərb tərəfdən – Çin). Ortaya çıxır nüvə silahından istifadə etmək. Indiki dövrdə BMT-nin tərkibi 192 dövlətlər nümayəndələri təşkil edirlər.
Bu təşkilatın əsas məqsədi aşağıdakılardan ibarədir.

1. 
   Bütün yer kürəsində sülhün saxlanıması;
   
2. 
   Millətlər (dövlətlər) arasını da münasibətləri genişləndirmək və inkişaf etmək;
   
3. 
   Dövltlər arasında münasibətlər həm iqtisadi, sosial, humanitar və mədəni cəhətdən inkişaf etdirmək, həm də ən zəif dövlətlərə bu cəhətdən kömək etmək;
   
4. 
   Mərkəzdə dalaraq bütün münaqişələrin (dövlətlər arası) sülh yolu ilə qarşısını almaq;
   

Bu məsələlər aşağıdakı prinsiplərlə yerinə yetirilə bilər:

• 
  Bu təşkilat dövlətlər arasında suveren və bərabərlik əsasında yaranmışdır;
  
• 
  Bu təşkilatın bütün üzvləri öz üzərinə götürdükləri vəzifələri vicdanla yerinə yetirmək;
  
• 
  Üzvlər öz dövlətlərində baş verən münaqişələri, ancaq sülh yolu ilə yerinə yetirmək;
  
• 
  Hər bir dövlət başqa dövlətlərə qarşı müharibə yolu ilə onun ərazisini, ələ almaq və suverenliyini taptalamaq niyyətində olmasın.
  

Indi isə həyat dəyişir, insanlar arasında münasibətlər də dəyişir. (Bütün vətəndaş müharibələri buna aiddit: İrak, Suriya, Liviya, Ukrayna və başqa regionlar). Biz bilirik ki, III dünya müharibəsi çox çətin olacaqdır. Müharibədə yalnız nüvə silahı işlədilə bilər. Bu bütün insanlara böyük fəlakət olacaqdır
ABŞ hegemon bir dövlət olmaq istəyir. BMT ona tərəfdardır – 40% dövlətləri çıxmaq şərti ilə. Buna yol vermək olmaz, onun qarşısı alınmalıdır.
Indiki əmin-amanlıq dövründə nüvə müharibəsi əsas məsələlərdən biridir. Onun qarşısının alınmasında dövlətlərarası tədbilər görülür. Bu ən çox təhlükəli (yer kürəsində) bir məsələdir. Bütün dövlətlər istəyirlər ki, suveren olsun, azad yaşasın, sülh olsun, demokratiya yolu ilə inkişaf etsin.
Bir neçə dövlətlər nüvə silahını əldə ediblər (ABŞ, Rusiya, Çin Hindistan, Pakistan, B.Britaiya, indiki dövrdə də İran).
28-29 сентйабр 2015-ъи илдя АБШ-ын Нйуйорк шящяриндя Бирляшмиш Миллятляр Тяшкилатынын 70 иллийи иля баьлы 192 дювлятин нцмайяндяляринин иштиракы иля сессийа кечирилди. Бу сессийада БМТ-нин щаггында мцсбят данышыглар олду, анъаг мянфи ъящятдян ися онун бир чох мясялялярин щялли иля баьлы АБШ-ын тясири алтында галмасындан асылы олараг, башга дювлятлярин тяклифляринин йана гойараг биртяряфли тяклилфляр иряли сцрмясидир. Йяни АБШ тяклифи иля галдырылан мясяляляр щялл едилилрди, инди дя бу давам едилир.
Сессийада Америка вя Русийа президентляри чыхыш етдиляр. Сессийада ики суал ятрафында Шярг мцсялман дювлятляриндя эедян мцщарибяляр (Ирак, Мисир, Ливийа вя нящайят Сурийа) барядя эениш сющбят апарылды. Бу дювлятлярдя эедян мцщарибяляр щаггында чыхышлар олду. Русийанын президенти В.Путин чыхышында билдирди ки, терроризмин гаршысы алынмалыдыр (Ислам «Игл» партийасы). АБШ индийядяк щямин террористляря юз игтисадиййатынын инкишаф елятдирмяк мягсядиля ян йени силащлар, мцтяхяссисляр вя щуманитар йардымла кюмяклик эюстярир.
Бу сессийада Русийа бу мцщарибянин гаршысыны алмаг цчцн коалисийа йаратды (Русийа, Иран, Тцркийя вя Чин дювлятляри) вя тяклиф едилди ки, Русийа авиа силащлары иля террористлярин гаршысыны алсын вя онлары мящв етсин.
Террористлярин «Игл» партийасынын мягсяди бюйцк бир сащядя йенэаня бир ислам дювляти йаратмагдан, мцщарибя эедян дювлятлярин вар-дювлятлярини, йералты
сярвятлярини яля кечирмяк вя бцтцн гядим тарихи – мядяни сащяляри даьыдыб сырадан чыхармагдан ибарятдир.
Русийа бир тяряфли мцщарибя апарыр (щава техникасы васитясиля) вя Сурийа президентинин мцраъияти ясасында она реал кюмяк эюстярир. Яэяр, Америка президенти юз чыхышларында щеэемон бир дювлят олдугларыны дейирдися, БМТ-нин бу сессийасында бу «сюзц» ишлядя билмяди. Террористлярин гаршысынын алынмасында Русийа иля бирликдя кюмяк цчцн юз тяклифляринин вердиляр.
Бу сессийада щяр ики дювлятлярин «Игил» партийасына гаршы тяклифляри тясдиг олунду.