Moylar va maxsus suyuqliklar

Moyni  % mass xom ashyoga sarfi: 
Distillat moylarni tozalanganda                               3-10   
Qoldiq moylarni tozalanganda                                   10-25 
 
 
3.2. Perkolyastiya  usuli 
 
Filtrlash dona - dona xarakatsiz yoki xarakatda bo’lgan adsorbent qatlamida 
amalga  oshiriladi.  Birinchi  variantda  moy  toza  xolda  yoki  ogir  benzin  eritmasida 
o’lchamlari 0,3 - 2 mm bo’lgan adsorbent (loy) qavatidan o’tkaziladi. 
Н-1 
Н-2 
Н-3 
Н-5 
Н-6 
Н-7 
Т-1 
БП 
А-1 
Ф-1 
Ф-2 
П-1 
К-1 
Х-1 
Х-2 
С-1 
II 
V 
V 
VI 
IV 
VIII 
VII 
VII 
I 
Х-3 
А-3 
Е-1 
V 
А-2 

---

34 
 
Filtr  ichi bo’sh  vertikal stilindr apparat bo’lib, adsorbent  bilan  to’ldiriladi. 
Moyni  birinchi  porstiyasi  juda  chuqur  tozalanadi.  Adsorbent  moydan  ajratib 
olinadigan  moddalar  bilan  to’yingan  sari,  tozalanish  darajasi  pasaya  boradi. 
Xamma  filtrat  bitta  idishga  yigilib  aralashtiriladi.  Shuning  uchun  filtratni  sifati 
o’rtacha  bo’ladi.    Filtrlash  tugagandan  so’ng  adsorbent  filtrdan  moy  qoldiqlarini 
ajratib olish uchun erituvchi – og’ir benzin bilan  yuviladi. Keyin filtrdan eruvchini 
chiqarib tashlash uchun suv pari bilan ta’sir etadi. Yuvilgan va parlangan adsorbent 
filtrdan tushirib olinadi va yangisi bilan almashtiriladi. 
Perkolyastiya  usulining  asosiy  kamchiligi  –  xarakatsiz  adsorbentni 
qurilmasini  kattaligi  va  ko’p  mexnat  talab  qilishidir.  Asosiy  afzalligi  -  tozalash 
yumshoq  sharoitda  20-100
o
S  da  olib  boriladi  va  moy  uglevodorodlari 
parchalanmaydi.  Bu  usul  moylarni    qayta  tozalash  uchun  qo’llaniladi.  Xarakatda 
bo’lgan  adsorbent  bilan  selektiv  tozalangan  distillyat  va  qoldiq  moylarining 
adsorbstiya usulida tozalangandan keyin olingan natijalar jadvalda keltirilgan.  
To’xtovsiz  adsorbstiya  jarayoni  bilan  moylarni  tozalashdan  moylarga 
erituvchilar  aralashtiriladi  va  sintetik  alyumosilikat  adsorbent  sifati  qullaniladi. 
Adsorbentni o’lchamlari: 0,25-0,8  mm.  Erituvchi benzin  frakstiyasida  (80-120
o
S), 
3-5%  aromatik  uglevodorod  bo’ladi.  Jarayon  adsorbent  va  moyni  qarama-qarshi 
xarakatida  amalga  oshiriladi.  Erituvchi  adsorbstiya  bosqichida  desorbent  sifatida 
foydalaniladi. Adsorbent ustanovkada to’xtovsiz regenerastiya qilinadi.