Moyni qabul qilgich; 6 moy kelish kanali. 8-rasm. Reaktiv sentrifuganing ishlash sxemasi

kollektori; 5 — havo tozalagich; 6 -y o n ilg 'i nasosi; 7 - karbyurator; 8 - mayin 
filtr; 9 - chiqarish kollektori; 1 0 - uchqun so ‘ndirgich; 11 -y o n ilg 'i bakining 
filtri; 12 -y o n ilg 'i miqdorining ко ‘rsatkichi; 13 -y o n ilg 'i quyish bakining havo- 
p a r klapani; 1 4 - bakning qopqog'i.
7.1-rasm. Karbyuratorli dvigatelning ta’minlash tizimi.
Yuqoridagi rasmdan yonilg4 ining havo bilan aralashib silindrga 
kirguncha, qanday qismlardan o‘tganligini kuzatish noqulayroq 
bo‘lgani uchun yonilg4 ini yo‘li bo‘yicha qismlami joylashuvini 
quyidagi prinsipial sxema bo‘yicha tushuntiramiz.
6
1 -yo n ilg 'i baki; 2 -yo n ilg 'i quyish bo ‘g'zi (havopari klapani bilan); 3 -yo n ilg 'i 
tindirgichi; 4 - mayin filtr; 5 -y o n ilg ‘i nasosi; 6 - havo tozalagichi; 7 - karbyurator; 
8 - kiritish kollektori; 9 - dvigatel; 1 0 - chiqarish kollektori; 11 - uchqun so 'ndirgich.
7.2-rasm. Karbyuratorli dvigatelning ta’minlash tizimidagi
yonilg‘ining yo‘nalishi bo‘yicha qismlarning joylashuv ketma-
ketligi sxemasi.
235

---

Ushbu sxemada ta’minlash tizimining quyidagi asosiy qismlari 
ko‘rsatilgan: yonilg‘i baki 1, yonilg‘i tindirgich 3, mayin filtr 4, 
yonilg‘i nasosi 5, karbyurator 7, havo tozalagich 6, kiritish kollek- 
tori 8, dvigatel 9, chiqarish kollektori 10, uchqun so‘ndirgich 11.
Dvigatelning ishlash paytida yonilgi nasosi 5 bezinni 0,2 MPa 
bosimda bak 1 dan yonilgi tindirgich 3 va mayin filtr 4 orqali 
karbyuratorga yetkazib beradi. Bir vaqtning o‘zida karbyurator 7 ga 
havo filtridan tozalangan havo ham beriladi va benzin-havoning 
aralashuvi amalga oshadi va u kiritish kollektori orqali dvigatel 9 
ning silindrlariga tushadi. Demak, karbyurator bir vaqtning o‘zida 
ham yonilg‘ini o‘tkazuvchi, ham aralashma hosil qiluvchi vazifasini 
o‘tamoqda.
Silindrga kiritilgan benzin-havo aralashmasi uchqun yordamida 
yondiriladi va yonib boigan gazlar chiqarish kollektori 10 va 
uchqun so‘ndirgich 11 orqali atmosferaga beriladi.
Bu sxemada yonilgi karbyuratoming qalqovichli kamerasiga 
tushadi. Bu kameraga kerakli yonilgi tushadi, ortiqchasining y o ii 
to‘siladi va yonilgining kelishi to‘xtaydi. Bu vaqtda yonilgi nasosi 
ham benzinni haydashdan to‘xtaydi. Natijada yonilgi o‘tkaz- 
gichlarda paming tirbandligi hosil boiib, dvigatelni muqim yonilgi 
bilan ta’minlash yomonlashadi.
Shuning uchun zamonaviy dvigatellaming ta’minlash tizimida 
yonilgi doimiy harakatda b o iib turadi (7.2-rasm), ya’ni yonilgi 
baki 1 bilan karbyurator 7 orasida berk kontur bo‘yicha harakatda 
bo iib turadi. Karbyuratorda yonilgi to ia boisa, yonilgi nasosidan 
chiqqan yonilgi karbyuratorga emas, balki shtrix punktir bilan 
ko‘rsatilgan yo‘nalish bilan yonilgi bakiga kelib tushadi. Berk 
konturdagi yonilgining bosimi 0,15...0,17 MPa atrofida boiadi.