Sin o i s
= -L = - = n, (65.2)
Sin/ i2 i
219
To’lqin nazariyasi asosida olingan sinish konuni Nyutonning sinish konuniga karama - karshidir. To’lqin nazariyasi yorug’likning muxitdagi tarkalish tezligi vakuumdagi tezligidan kichik ekanligini isbotlaydi: i < s .
132 - rasm. Ikkita tinits muxit chegarasida ikkilamchi tulsinlar manbalarining xosil bulishi
SHunday kilib, XVIII asr boshlarida yorug’lik tabiatini tushuntirishda bir-biriga zid bulgan ikkita yondoshish mavjud bulaboshladi: Nyutonning korpuskulyar va Gyuygensning to’lqin nazariyalari. Bu ikkala nazariyalar yorug’lik nurining to’g’ri chiziqli tarkalishini, sinish va kaytish konunlarini tushuntirib beraoldi.
XVIII asrni - bu ikkita nazariyalar urtasidagi kurash asri deb atasa bo’ladi. XIX asr boshlarida bu xolat tubdan uzgardi.
To’lqin nazariyasi - korpuskulyar nazariyadan ustun bulaboshladi. Bunga ingliz fizigi T. YUng va fransuz fizigi O. Frenel tomonidan interferensiya va difraksiya xodisalarini ilmiy izlashda olingan natijalar sabab buldi.
1851 yilda J. Fuko muxim axamiyatga ega bulgan to’lqin nazariyasining tajribaviy tasdikini oldi, suvda yorug’likning tarkalish tezligini ulchab, i < s ekanligini isbotladi.
1865 yilda Maksvell yorug’likning elektromagnit nazariyasini yaratdi: unda yorug’lik xar xil muxitlarda
220
s
Do'stlaringiz bilan baham: |
