Mualliflar: Abduraxmanov. P., fizika-matematika fanlari doktori, professor, Egamov U., fizika-matematika fanlari

- rasm. Fotoeffektning volt - amper xarakteristikasi

Ikkita elektrod orasidagi kuchlanish tushishi U ortishi bilan, boshlanishda fototok asta - sekin ortaboradi, ya’ni katoddan chikib, anodga etib boradigan fotoelektronlar soni oshib boradi. Egri chiziklarning kiyalik kiyofasi katoddan elektronlar xar xil tezlikda otilib chikishini kursatadi.


263

Fototokning maksimal kiymati I_max = 1_tu_y. , ya’ni tuyinish fototokining boshlanishi shunday U kuchlanish tushishi bilan aniklanadiki, bunday kuchlanish tushishida katoddan chikayotgan elektronlar anodga etib kelishga ulguradilar:

¹ tuy. = ^eP, (81.1)
bu erda n — katodning 1 sekundda chikargan elektronlar soni.
Volt - amper xarakteristikadan U = 0 bulganda fototok nolga aylanmasligi kurinib turibdi, chunki katoddan chikayotgan ayrim elektronlar noldan farkli v boshlangich tezlikka ega bulib, ma’lum kinetik energiyaga ega bulganlari uchun, tashki maydonsiz anodga etib kelaoladilar.
Fototok nolga teng bulishi uchun, elektronlarga ishorasi manfiy bulgan, elektronlarni tuxtatib koluvchi (- U₀) kuchlanish kuyish kerak.
demak, U = -U₀ bulganda, xattoki ^vmax - maksimal tezlikka ega bulgan elektronlar xam tuxtatib koluvchi kuchlanishni engaolmaydilar va anodga etib kelaolmaydilar, natijada fototok nolga aylanadi.
Berilgan katod moddasi va yorug’lik nuri chastotasi uchun tuxtatib koluvchi —U₀ kuchlanishni ulchash, katoddan chikayotgan fotoelektronlarning tezligi va kinetik energiyasi kiymatlarini aniklash imkonini beradi: