392
7.9. Qadriyatning falsafiy talqini
Qadriyat
inson va insoniyat uchun ahamiyatli bo’lgan millat, elat va ijtimoiy
guruhlarning manfaatlari va maqsadlariga xizmat qiladigan va shu
tufayli ular tamonidan baholanib qadrlanadigan tabiat va jamiyat
ne’matlari, hodisalari majmuidir.
Madaniy-
ma’rifiy
qadriyatlar
Qadriyat turlari
Moddiy qadriyatlar
Axloqiy qadriyatlar
inson
mehnati,
xatti-
xarakati, aql zakovati bilan
yaratilgan
turli-tuman
moddiy
boyliklar, zavod
va
fabrikalar,
ishlab
chiqarish
kuchlari,
transport vositalari,
asbob-
uskunalar, turar-joy, mol-
mulk
va
shu
kabilar
moddiy
qadriyatlarga
kiradi.
Moddiy qadriyatlarning
negizini
asosan mulk
tashkil etadi.
Madaniy-ma’rifiy
qadriyatlarga
ilmiy-
texnikaviy va intelektual
imkoniyatlar,
maorif,ta’lim-tarbiya,
tibbiy
xizmat,
milliy
meros, diniy qadriyatlar,
madaniyat
durdonalari,
til,
adabiyot,
san’at,
tarixiy-madaniy
yodgorliklar
va
boshqalar kiradi.
kishilarning
bir-
birlariga, o’zlari mansub
jamoaga,
Vatanga
nisbatan
bo’lgan
munosabatlarda
namoyon bo’ladi
.
Jamiyat taraqqiyoti, inson
hayotida
ijtimoiy-siyosiy
qadriyatlar alohida o’rin
tutadi.
Erkinlik,
tinchlik,
birodarlik
insoniyat
tomonidan
hamisha
e’zozlanib,
qadrlanib
kelgan.
Qadriyatlar amal qilish
doirasiga ko’ra turlari
Milliy
Mintaqaviy
Umuminsoniy
393
Takrorlash uchun savollar:
1. Jamiyatga falsafiy yondashishning asosiy tamoyillari nimalardan iborat?
2. Tarix falsafasining mohiyati haqida nimalar bilasiz?
3.Jamiyat hayotining asosiy sohalari nimalardan iborat? Ularning
xususiyatlari haqida so’zlang.
4. Jamiyat taraqqiyotida oila va ijtimoiy-etnik birliklarning o’rni haqida
nimalar bilasiz?
5. Millat nima? Milliy va millatlararo munosabatlar mohiyatini so’zlab
bering.
6. Tarixiy jarayonning sub’ekti va harakatlantiruvchi
kuchlari deganda
nimani tushunish kerak?
7. Tarixiy jarayonda xalq ommasi amaliy faoliyatining o’sib borishi va
buyuk shaxslarning tutgan o’rni haqida, fikr - mulohazalaringizni bildiring.
8. Ma’naviy hayot tushunchasi nimani ifodalaydi?
9. Ma’naviyatning mazmun-mohiyatini ochib bering.
10. Qadriyatlar nima? Ularning asosiy turlari haqida so’zlang.
11. Milliy va umuminsoniy qadriyatlarning mushtarakligi haqida o’z
fikrlaringizni ayting.
12. Mustaqillik tufayli madaniyatimizning tiklanishi va uning jahon
sivilizatsiyasiga kirishdagi ahamiyati nimalarda ifodalanadi?
Do'stlaringiz bilan baham: