Muhammad kamol o'G'limga 12

qilgan kishi muhtojlik ko'rmaydi», deganlar. 

Bu hadisi sharif hayoting uchun muhim dastur bo’lsin. Xarajatida tejamkor bo'lganlar muhtojlik 

ko'rmaydi. Rasululloh(s.a.v.) yana bir hadislarida: «Pul sarflash iqtisod va maishatning 

yarmidir», deganlar. 

Mana shu hadisi sharif senga ko'p narsani anglatadi. 

O'g'lim, har bir kishi uchun — haydovchi, kapitan, qo'mondon, valiy, mudir, ota-ona, farzand 

uchun — doimo to'g'ri idora zarur. Hamma narsa to'g'ri idora yo'li bilan go'zaldir. Butun olam kuchi 

yaxshi idora va madoradir. 

 

Yaxshi muomala 

 

O'g'lim Musomurod! Inson hayotidagi yaxshi yashash dasturlaridan biri dushman bo'lsa-da nazokat 

bilan kutib olish, izzat-ikrom qilish, yaxshi muomalada bo'lishdir. Dushmaning seni yomon deb bilgani 

uchun ular qalbiga insoniy hislar bilan ta'sir etib, ularni yomon xayollardan qutqarish lozim. 

Yaxshi insonlarning vazifasi quruq yerlarga yomg'ir jon bag'ishlaganidek, go'zal xulq bilan dushman 

qalbiga yo'l topishdir. 

O'g'lim, Rasululloh(s.a.v.) ham munkirlarga nisbatan doimo nazokatli bo'lganlar. Ularni yaxshi 

so'zlar bilan kutib olganlar. Buyuk zotlar, fisq-u fasodga g'azab bilan emas, vazminlik va aql bilan 

javob berganlar. 

Hasan Basriydek buyuk valiy ham o'zini g'iybat qilgan kishiga bir dasturxon noz-ne'matlar 

yuborgan ekan. Buni eshitib hayratlangan ahboblariga: «Birodarlar, u g'iybat bilan menga barcha 

savobni o'tkazdi, men esa unga bir dasturxon yubordim, xolos», debdi. Keyin esa: «Umid qilamanki 

bu dasturxon bizni tobora yaqinlashtiradi. Mehrimizni orttirib, islohga boshlaydi», debdilar. 

O'g'lim Musomurod! Ko'rib turibsanki, bu buyuk zotlar dushmanlari g'iybatlariga nisbatan ikrom 

qilib, isloh yo'lini tutishgan. Qalblarida yaxshilik yashagan. Insonlarni ezgulikka chorlab, yomon 

xayollardan yiroqlashtirganlar. 

Yaxshi insonlar isloh yo’lini tutishadi. Bir-birlari bilan munosabatlarini mustahkamlashga harakat 

qilishadi. 

Inson shu go'zal tuyg'u va ilmlar bilan kuchli sanaladi. Bu go'zal hislar ko'ngillardagi qorong'ulikni 

ketkizadi. Shaxsiyatparastlik insonlarni yomonlikka boshlaydi. 

O'g'lim! Shu oliy tuyg'ular seni va jamiyatni yuksaklarga olib chiqadi. Turli dunyo va oxirat 

ofatlaridan himoya qiladi. Shu go'zal tuyg'ular bilan insoniylik darajangni yuksaltir. Barchaga ezgulik 

ista. Haqqa da'vat qil. Ezgu fikr, izzat-ikrom va go'zal axloqing bilan hayot kechirib baxtli bo'l. Shu o'n 

ikki nasihatni qulog'ingga quyib ol, meni va so'zlarimni aslo unutma. Allohning o'zi ezgu niyatlaringga 

muvaffaq aylasin!