Mundarija bеt

Quyimlarni hisoblash
Mashinasozlikda talab etilgan aniqlik va sifat ko‘rsatgichlariga javob beradigan detallarni tayyorlash xomashyodan ma'lum bir kattalikdagi metall qatlami-kuyimni kesuvchi asboblar yordamida kesib olib tashlash usullari yordamida amalga oshiriladi.
Shunday qilib quyim - bu xom ashyoga mexanik ishlov berish jaryonida talab etilgan o‘lchamlarini ularni chetlanishlar doirasida va yuza g‘adir-budirligini ta'minlash maqsadida olib tashlandigan metall qatlami.
Detal chizmasida ko‘rsatilgan o‘lchamlarini chetlanishlariga va yuza g‘adir-budirligiga quyilgan talab qancha yuqori bo‘lsa, shuncha ko‘p marta mexanik ishlov berish (texnologik o‘tishlar) shart bo‘ladi. O‘z navbatida har bir texnologik o‘tish uchun quyimlar miqdori hisoblanadi. Detal yuzasining talab etilgan tozaligini va aniqligini ta'minlash maqsadida har bir texnologik o‘tishda olib tashlangan quyimlarning yig‘indisi umumiy quyim miqdorini tashkil qiladi. Quyimlar miqdori analitik usulda va jadvallar yordamida aniqlanadi.
130k6 tashqi yuzasiga mexanik ishlov berish uchun quyimlarni va oraliq o‘lchamlarni hisoblaymiz. Xom ashyo Truba 168-40-40X GOST 23270-89 bo‘lib massasi 151.52 kg ni tashkil qiladi. Detalga mexanik ishlov berishning texnologik o‘tishlari quyidagicha: detalni xomaki va tozalab yunish va jilvirlashdan iborat. Detalni bazasi bo‘lib uning markaziy o`qi xizmat qiladi.

Ishlov berishda detalni o‘rnatish sxemasi.
130k6 yuzaga quyimlarni hisoblashni quyim elementlarini va texnologik o‘tishlarni jadvalga kiritishdan boshlaymiz. Prokat xom ashyoning holatini hisobga oluvchi R_z va T larning qiymati mos ravishda 150 mkm va 250 mkm ni tashkil qiladi [1.63]. Xomaki ishlov berishdan keyin R_z = T = 50 mkm, tozalab ishlov berishdan keyin R_z = T = 30 mkm. Jilvirlash uchun R_z = 5 mkm, T = 15 Olingan natijalarni hisoblash jadvaliga kiritamiz.
Mexanik ishlov berish texnologik o‘tishlarining oraliq o‘lchamlari va quyimlarni hisoblash jadvali

130k6 yuzaga mexanik ishlov berishning texnologik o‘tishlari	Quyum elementlari, mkm.			Hisobiy quyum 2Zmin, мкм	Hisobiy o`lcham dp, мкм	Dopusk ,мкм	Oraliq o`lcham, mm		Quyumning oraliq qiymatlari, mm
	Rz	T					dmin	dmax	пр 2Zmin	пр 2Zmах
Xom ashyo	150	250	915	–	133 070	2000	133.07	135.07	–	–
Xomaki yunish	50	50	55	21315	130 440	400	130,44	130.84	2.63	4.23
Tozalab yunish	30	30	5	2155	130 130	100	130,13	130,23	0,31	0.610
Jilvirlash	5	15	–	265	130 000	25	130.003	130.028	0,127	0.202
JAMI									3.067	5.042

Bu turdagi xom ashyo uchun fazoviy chetlanishlarning yig‘indi qiymati quyidagicha topiladi