Мундарижа: I боб. Компьютер луғатлари: тезаурус

Morfologiya va sintaksisda

O‘zak tin – tindi,
– tindi so‘zining o‘zi ko‘plikda sanalmaydigan ya’ni suv oti bilan birgalikda kelganida ko‘plik qo‘shimchasini olmasada, ko‘plik ma’nosini beradi. Fe’l so‘z turkumiga mansub, tuslanadi.

3. 
   Talaffuz qilinishi
   

Birlikda [tinmoq], ko‘plikda [tinmoq]

4. 
   Ma’no tarkibi
   

Tinmoq – «to‘xta-», «tinchi-» ma’nolarini anglatadi. Qadimgi turkiy tilda ham xuddi shunday ma’noni anglatgan bu fe’l asli tыn- shaklida talaffuz qilingan. Bu fe’l dastlab nafasni rostla ma’nosini ifodalagan. Tin-, tinchi- ham shu ma’no asosida yuzaga chiqqan.
A) Sinonimlari: tinchimoq, nafasni rostlamoq, to‘xtamoq
B) Antonimi: –
V) Giperonimi: –
G) Giponimi: –
D) Qarindoshlik so‘zlari: –
E) Eng yaqin qarindoshlik so‘zlari: –
4. Etimologiyasi: tinmoq – «to‘xta», «tinchi» ma’nolarini anglatadi. Qadimgi turkiy tilda ham xuddi shunday ma’noni anglatgan.

5. 
   Frazeologizmlarda yoki turg‘un birikma shaklida qo‘llanishi Nafasi tindi.
   
6. 
   Boshqa tillarda qo‘llanishi –
   

Harakat natijasi bo‘lgan holat fe’llari tarkibiga kiruvchi tinchimoq fe’lini olib ko‘ramiz.
1.Morfologiya va sintaksisda
O‘zak tinmoq, -tin + ch – so‘z yasovchi qo‘shimcha.
Ko‘plikda – tinchimoq so‘zining o‘zi sanalmaydigan ko‘plikni olmasa-da, ko‘plik ma’nosini beradi.
Fe’l so‘z turkumiga mansub, tuslanadi.
2. Talaffuz qilinishi
Birlikda [tinchimoq], ko‘plikda [tinchimoq]
3. Ma’no tarkibi
Tinmoq – «tinmoq-», «tinchi-» ma’nolarini anglatadi. Qadimgi turkiy tilda ham xuddi shunday ma’noni anglatgan bu fe’l asli tыnch- shaklida talaffuz qilingan. Bu fe’l dastlab tashvishdan, xatardan xoli, osoyishta ma’nosini ifodalagan.
A) Sinonimlari: tinchimoq, nafasni rostlamoq, to‘xtamoq
B) Antonimi: -no old qo‘shimchasi orqali tinch so‘zining antonimi notinch so‘zi yasaladi
V) Giperonimi: –
G) Giponimi: –
D) Qarindoshlik so‘zlari: - tashvishdan, xatardan xoli, osoyishta
E) Eng yaqin qarindoshlik so‘zlari: –