2.4. ALKILFRUKTOZIDLARNI YUPQA QAVATLI
XROMATOGRAFIYASI
Ma'lumki, alkilfruktozidlar fruktoza va spirtlarni qo'shilishidan hosil
bo'luvchi efir moddalardir. Fermentativ usulda alkilfruktozidlar invertaza
fermenti suv-organik muhitda dastlab saxarozani glyukoza va fruktozaga
parchalab, mahsulot hisoblangan fruktozani sivush spirtlariga fermentativ
bog'lashi natijasida hosil bo'ladi. Hosil bo'lgan alkilfruktozidlarni yupqa qavatli
xromatografiya usulida osongina aniqlash mumkin.
Kerakli asbob-uskunalar va reaktivlar: etil spirti, saxaroza eritmasi, silufol
plastinkalari, ferment preparati, butanol, sirka kislota, mochevinani spirtdagi
eritmasi, xlorid kislota, termostat, probirkalar, xromatografik kamera, oynali
tomizgichlar.
Ishni bajarilishi. Alkilfruktozidlarning yupqa qavatli xromatografiyasi
Oparin [Oparin A.I., 1955] usuli bo'yicha olib boriladi. Unda eritma 10-15 %
saxaroza va 25-40 % etil spirtdan tayyorlanib ikkiga bo'linadi. Birinchi (namuna)
portsiyaga fermentning 1-2 ml eritmasi (0,4 mg/ml), boshqasiga (solishtirma) -
qaynatilib inaktivatsiyaga uchratilgan fermentning xuddi shu miqdorida
qo'shiladi. Inkubatsiyalash tugatilgach, namuna va solishtirma eritmalaridan
olingan namuna silufol (Silufol UV, Chexoslovakiya) plastinkalarga 20-25
marotabagacha tomiziladi.
Fermentni erituvchisi sifatida butanol, sirka kislota va suv (5:4:1) eritmasi
qo'llaniladi. Tajriba natijasida hosil bo'lishi kutilayotgan alkilfruktozidlar,
fruktoza va saxaroza yaxshiroq fraktsiyalarga ajrashi uchun erituvchi silufol
plastinkasidan ikki marta o'tkazilishi maqsadga muvofiq.
Fruktozidlar rangli "dog'larini" aniqlash uchun mochevinani
spirtdagi eritmasi va xlorid kislota qo'llaniladi (5 g mochevina, 20 ml 2 N HCl,
100 ml etil spirti). Plastinkalar xromatografiyadan so'ng ushbu eritma bilan
ishlov berib, 5 daqiqa 105
o
C termostatda qizdiriladi. Xromatogrammada
alkilfruktozidlarga tegishli jigarang dog'lar paydo bo'ladi. [Kovaleva T.A.,
2001].
Do'stlaringiz bilan baham: |