Мундарижа: кириш боб. Парето принципи нима?

2.5 Парето принципи ёрдамида самарадорликни ўлчаш
Парето самарадорлиги - бу камида битта одамнинг аҳволини ёмонлаштирмасдан ресурсларни қайта тақсимлаш имконияти бўлмаган иқтисодий ҳолат. Ресурслар тенгликни назарда тутмасдан, самарали тарзда тақсимланиши керак. Ҳозир иқтисодиёт Парето optimum ҳолатида деб тахмин қилинган. Бошқача қилиб айтганда, иқтисодиётдаги ўзгаришлар бошқа одамнинг аҳволини ёмонлаштирмасдан бир кишининг аҳволини яхшиламайди. Агар ресурслардан иложи борича самарали фойдаланиш мумкин бўлса, унда ҳар бир киши юқори турмуш даражасига ега бўлар еди.

Шундай қилиб, Парето қонунига кўра самарадорлик иқтисодий ресурсларни иложи борича самарали тақсимлашдир. Бироқ, соф самарадорлик фақат назарий жиҳатдан мавжуд, аммо агар хоҳласа, иқтисодиёт бу йўналишда ҳаракат қилиши мумкин. Кичик инвестициялар билан енг яхши натижага еришиш учун 80 дан 20 гача қоидани тўлиқ амалга ошириб, ҳаётингизга ҳар томонлама ёндашишга арзийди. Бу қоида нафақат пулга, балки қуйидагиларга ҳам тегишли:

• 
  Сиз сотиб олган нарсалар. Улардан фақат фойдаланинг. Кераксиз ҳамма нарсани ўз вақтида ташлаб юбориш ва потенциал кераксиз товарларга ресурсни сарфламаслик муҳимдир. Фойдаланишга оқилона муносабатда бўлинг.
  
• 
  Ахборот. Интернет оламида сиз ҳар куни кўп вақт сарфлайдиган, ижтимоий тармоқлардаги тасмани кўрадиган ёки кераксиз маълумотларни ўқийдиган жуда кўп маълумотлар мавжуд. Вақтингизни беҳуда сарфламанг, завқ билан сарфланг.
  
• 
  Ўзини англаш. Ҳатто янги нарсаларни ўрганишга онгли равишда яқинлашишга арзийди. Мисол учун, Агар сиз ҳеч қачон Францияга боришни режалаштирмасангиз, француз тилини ўрганишнинг маъноси йўқ.
  
• 
  Муносабатлар. Сизнинг вақтингиз ва кучингизга лойиқ одамларнинг 20% бор, қолган 80% деярли ҳаётингизга таъсир қилмайди. Буни ёдда тутинг ва бўш вақтни сифатли режалаштиринг.
  
• 
  Ташкилий маданият ёки иш. Худди шу мақсадга борадиган бир нечта одамлар-тўғри бошқарилиши керак бўлган ташкилот. Иш муносабатларини оқилона қуриш.
  

Парето қонуни нуқтаи назаридан юқори самарали шахс - бу 80/20 форматига иложи борича яқин, ўз устуворликларини тўғри белгилашга ва мақсадларга еришишга қодир шахс.

ХУЛОСА
Курс ишида Парето ҳаётни яхшилайдиган универсал тамойил еканлигига мисоллар келтирилган. Парето принципи машҳур, чунки у аллақачон ўзининг самарадорлиги ва тўғрилигини исботлай олган. Унинг ёрдами билан сиз ҳаётнинг кўп соҳаларини, даромад даражасини, веб-сайтни ва кундалик ҳаётни таҳлил қилишингиз мумкин. Сиз пулни тежашни, тилларни ўрганишни ўрганишингиз мумкин. У кўпинча бизнес юритишда, жамоани бошқаришда ва ҳатто шахсий ҳаётда қўлланилади. Қонунда 20% саъй-ҳаракатлар натижанинг 80% беришини айтганига қарамай, фоиз ҳали ҳам фарқ қилиши мумкин. Аниқ нотўғри ҳисоблаш мумкин емас. Кичик намуналарда 40/60 ёки 30/70 оғишлар бўлиши мумкин.
Кўпинча, ўз ишининг самарадорлиги ва самарадорлигини оширишни истаганлар принципга таянадилар. Агар сиз қонунни ҳаётингизга киритмоқчи бўлсангиз, қоидани том маънода қабул қилмаслигингиз керак. Муаммоларни ҳал қилиш ва максимал самарадорлик билан ишлаш керак, лекин режани тузатиш ва хавфларни унутманг. Бу "табиатда" ягона аналитик восита емас. Аммо барибир ёрдамчи сифатида унга таянишга арзийди. Асосий омил - нотекис тақсимот. Ҳар бир ходим яхши ишлашига қарамай, одамлар ҳеч қачон бир хил натижаларга ериша олмайдилар. Ҳаётда озчилик кўпчиликка таъсир қилади. 20/80 нисбати емас, натижа ҳар доим ҳам бу рақамларга мос келиши шарт емас. Аммо Парето қонунининг асосий принципи шундаки, кам ҳаракат кўпроқ натижа беради. Яъни, сиз 20% га еътибор қаратишингиз керак, чунки қолган 80% озгина ўзгаради.
Инсон Парето принципи билан таниш бўлишидан қатъи назар, бу унинг ҳаётига катта таъсир кўрсатади. Ушбу қонунни тушуниш сизга ҳақиқатни онгли равишда кўриш, бизнесда, шахсий ҳаётингизда мақсадларга еришиш йўлидаги тўсиқларни бартараф етиш ва мавжуд имкониятлардан максимал даражада фойдаланиш имконини беради.