Mundarija kirish hisоb-tехnоlоgik qismi

1.3. Аvtоbuslаr hаrаkаt tеzliklаrini hisоblаsh
1.3.1. O’rtаchа tехnik tеzlik
O’rtаchа tехnik tеzlik yo’nаlish uzunligini hаrаkаt vаqtigа nisbаti bilаn аniqlаnаdi:.
; km/sоаt,
V_t ^to’g’=21.40/32*60=40.27 km/s
V_t^tes=21/33.5*60=37.74 km/s

1.3.2.Аlоqа tеzligi

Аlоqа tеzligi yo’lovchilаrning yo’nаlish bo’yichа o’rtаchа qаtnоv tеzligini bildirib, yo’nаlish uzunligini аlоqа vаqtigа nisbаti bilаn аniqlаnаdi:
; km/sоаt
V_a ^to’g’=21.40/(32+20)*60=24.6 km/s
V_a ^tes=21/(33.5+19.5)*60=23.8km/s
1.3.3.Ekspluаtаtsiоn tеzlik
Ekspluаtаtsiоn tеzlik yo’nаlish uzunligini rеys vаqtigа nisbаti bilаn аniqlаnаdi:
, km/sоаt
V_e ^to’g’=21.40/(32+20+5)*60=22.5km/s
V_e ^tes=21/(33.5+19.5+5)*60=21.7km/s


1.4. Yo’lovchilаr оqimi hаqidа tushunchа
1.4.1. Yo’lovchilаr оqimi hаqidа tushunchа.
Yoʻlovchilar oqimi deyilganda bir yoʻnalish boʻyicha qatnayotgan yoʻlovchilar miqdori tushuniladi. Yoʻlovchilar oqimi epyura shaklida berilib, maʼlum yoʻnalish boʻlagi, yoʻnalish va yoʻnalish, tumandagi yoʻlovchilar tashish keskinligini bildiradi. Aholining tashishga bo‘lgan talabini tavsiflashda, yo‘lovchilar tashish sharoitlarini tahlil qilish va avtobuslar harakatini oqilona tashkil qilishda yo‘lovchilar oqimi ko‘rsatkichi ishlatiladi. Yo‘lovchilar oqimi deyilganda bir yo‘nalish bo‘yicha qatnayotgan yo‘lovchilar miqdori tushuniladi. Shahar ichi yo‘lovchilar oqimi unda doimiy yashovchi, shahar atrofidan kelgan va shaharga kelib vaqtincha yashovchi yo‘lovchilar oqimi yig’indisidan iborat bo‘ladi. Yirik shaharlar atrofidan keladigan aholi uning yo‘lovchilar oqimiga katta ta’sir etadi va ular shahar ishlab chiqarish ob’yektlarida ishlaydigan va transportdan doimiy foydalanuvchi hamda transportdan onda-sonda foydalanuvchilarga bo‘linadi. Yo‘lovchilar oqimini o‘rganishda barcha qatnovlar ikki guruhga bo‘linadi: ishlab chiqarish bilan bog’liq va ishlab chiqarish bilan bog’liq bo‘lmagan yo‘lovchilar oqimi.
1.4.2. Yo’lovchilаr оqimini kuzаtishning mаqsаdi, muddаti vа kuzаtish. Aholining tashishga boʻlgan talabini toʻla qondirish va ularga yuqori sifatli transport xizmatini koʻrsatish uchun yoʻlovchilar oqimi va ularning tavfsiflari toʻgʻrisidagi maʼlumotlar kerak boʻladi:
1. Butun yoʻnalish boʻyicha yoʻlovchilarni tashish hajmi
2. Yoʻnalishning boʻlaklari (bekatlar oraligʻi) boʻyicha yoʻlovchilar oqimining taqsimlanishi.
3. Kunning soatlari boʻyicha yoʻlovchilar oqimining xajmini taqsimlanishi.
4. Yoʻlovchilar aylanishi.
5. Yoʻlovchilarni oʻrtacha tashish masofasi.
6. Yoʻlovchilarning almashuvchanlik koeffitsiyenti.
Yoʻlovchilar oqimi oʻrganilayoyotganida ular grafik, epyura, kartogramma, siklogramma yoki jadval koʻrinishida tasvirlanishi mumkin.
Yoʻlovchilar oqimi yoʻnalishning uzunligi va kunning soatlari boʻyicha notekis taqsimlanadi.
Yoʻlovchilar oqimini kunning soatlari boʻyicha oʻzgarishini koʻradigan boʻlsak unda ikkita yoʻlovchi oqimi eng katta boʻlgan davrlarni kuzatish mumkin.Bu davrlar tigʻiz vaqt (“pik”) deb nomlanadi. Birinchi guruh qatnoviga ishga borib-qaytish, kun davomida ish bilan bog’liq qatnovlar, o‘quvchi va talabalarning o‘quv yurtlariga qatnashi kiradi. Ikkinchi guruhga tomoshagohlar (teatr, konsert, kino, …)ga, madaniy va ilmiy tashkilotlar (muzey, ko‘rgazmalar, kutubxonalar, Harakatlanish maqsadlari Ixtiyoriy harakatlanish Dam olish maskanlariga (sanatoriy, kurort, …) Madaniy-ijtimoiy tadbirlarga (kino, teatr, konsert, ...) Savdo-sotiq markazlariga Majburiy harakatlanish Ishxonaga borib- kelish O‘qishga borib-kelish Ўқишга бориб келиш Ishxona topshiriqlariga ko‘ra shahar ichidagi yoki tashqarisidagi tashkilotlarga borib kelish 86 stadionlar,…)ga, do‘konlarga va maishiy xizmat tashkilotlari (shahar atrofida dam olish, kasalxona yoki poliklinika, bolalar bog’chasi)ga borish bilan bog’liq, qatnovlar kiradi
1.4.3. Yo’lovchilаr оqimini o’rganish usullаri.
Yoʻlovchilar oqimi haqidagi statistik maʼlumotlarni har xil usullar yordamida aniqlash mumkin:
- anketa;
- talon;
- koʻz bilan kuzatish;
- jadval;
- soʻrovnoma;
- chipta.