Murodulla mirzaev

Versal tinchlik shartnomasi

1919-yil 28-iyunda Versalda Germaniya va unga qarshi koalitsiya o'rtasidagi Birinchi jahon urushi yakunlanganini rasmiylashtirgan tinchlik shartnomasi imzolangan. Shartnoma qoidalari 1918-yil 11-noyabrda Kompьen shahri yaqinidagi Pikardiya mintaqasida imzolangan Germaniya va unga qarshi koalitsiya o'rtasidagi urush tugaganligiga oid sulhdan keyin o'tgan yarim yil davomida ishlab chiqilgan. Shuningdek, uning qoidalari 1919-yil 18-yanvardan 1920-yil 21-yanvarga qadar Parijda bo'lib o'tgan tinchlik konferentsiyasida batafsil ishlab chiqilgan. Konferentsiyada 27 davlat ishtirok etgan. Konferentsiya davomida Germaniya bilan - Versalь, Avstriya bilan - Sen-Jermen, Bolgariya bilan – Nyoyi, Vengriya bilan – Trianon va Usmoniylar bilan – Sevr shartnomalari ishlab chiqilgan.

Urushdan keyingi dunyoning tuzilishi masalasi “Katta to'rtlik” deb atalgan buyuk davlatlar yetakchilari tomonidan hal qilingan. Bu “”to'rtlikni AQSh Prezidenti – Vudro Vilьson, Britaniya Bosh vaziri – Devid Lloyd Jorj, Frantsiya Bosh vaziri – Jorj Klemanso va Italiya Bosh vaziri tashkil etgan edi. Ular o'rtasida jami 145 marta uchrashuv o'tkazilib, barcha hal qiluvchi masalalar yuzasidan qarorlar qabul qilingan va boshqa ishtirokchilar tomonidan tasdiqlangan edi.