Mustaqil ish namangan muhandislik texnologiya instituti

Qo'shish reaktsiyalari
Dienlarning barcha turlari aralash reaktsiyalar bilan tavsiflanadi. Ular orasida biz halogenatsiyani qayd etamiz. Ushbu reaktsiya dienning tegishli alkenga aylanishiga olib keladi. Agar vodorod ortiqcha olinadigan bo'lsa, to'yingan uglevodorodni olish mumkin. Keling, jarayonni tenglama shaklida namoyish etamiz:
H₃C-CH = CH = CH₂ + 2H₂= H₃C-CH₂-CH₂-CH_3.
Galogenlash dienli birikmaning xlor, yod, bromning ikki atomli molekulasi bilan o'zaro ta'sirini o'z ichiga oladi.
Gidratlanish (suv molekulalarining qo'shilishi) va gidrogalogenatsiyaning reaktsiyasi (birinchi pozitsiyada er-xotin bog'langan dienli birikmalar uchun) Markovnikov qoidasiga binoan davom etadi. Uning mohiyati shundan iboratki, bog'lanish uzilganida vodorod atomlari ozroq miqdordagi vodorodga ega bo'lgan uglerod atomlariga birikadi va gidroksil guruhi yoki halogen atomlari kamroq miqdordagi vodorod bilan o'sha C atomlarga birikadi.
Diyen sintezida etilen birikmasi yoki alkin molekulasi konjuge er-xotin aloqalarga ega bo'lgan dienga biriktiriladi.
Ushbu o'zaro ta'sirlar turli xil tsiklik organik birikmalar ishlab chiqarishda qo'llaniladi.
Diyen birikmalari vakillarida polimerlanish alohida ahamiyatga ega. Alkadienlarning fizik xususiyatlari va ulardan foydalanish bu jarayon bilan bog'liq. Ularning polimerizatsiyasi jarayonida kauchukka o'xshash yuqori molekulyar birikmalar hosil bo'ladi. Masalan, butadienli kauchukni 1,3-butadiendan olish mumkin, u keng sanoat dasturlariga ega.

SAVOLLAR:

1.Alkanlarga qanday izomeriya turlari xos?
2. Misollar keltiring?
3. Alkanlar qanday usullar orqali olinadi? 
4. Nima uchun alkanlarning reaksion qobiliyati past? 
5. Alkanlar qanday tur reaksiyalarga kirishadi? 

1. 
   Tarkibida ikki bo’lgan to’yinmagan uglevodlar nima deyiladi
   

A)Alkadienlar B)uglevodlar C)diyenlar
2) Qo’shbog’larning joylashishiga qarab alkadiyenlar nechi turga bolinadi
A)5 B)3 C)2
3) Kunulatsiyalangan diyenlar yoki oralatma diyenlar qanday diyenlar deyiladi
A)tutashgan B)diyenlar C) qoshboog’ diyenlar
4)Ularning birinchi vakili CH2=C=CH2 alien deb atalgani uchun ko’pincha kumulyatsiyalangan diyennlar alien nima deb ataladi
A)uglevodorodlar B)Diyenlar C)alkenlar
5)Diyenlar nechi qo’shbboog’ va nechidan ortiq oddiy bog’lar bilan ajratilgan bolaldi
A)2 va undan kop B)3 C)7
6)Xalqaro o’rinbosarli nimeklatura bilan atalganda diyenlar toyingan nimalarning hosilasi deb qaraladi
A)qosh bog’li diyenlarning B)alkadiyenlar C)uglevodorodlarning
7)Kislota ajratib olinsa nima hosil boladi
A)izotoplar B)kislota C)astelin
8)Diasinlni nimalardan olish mumkun
A)kislota B)spirt C) uglevod
9)Asetilindan divinal sintez qilish uchun ikki atomli nima hosil qilish shart
A)oksid B) spirt C)uglevodorod
10)Hozirgi vaqtda izopren sintez qilishning nechi hil usuli ishlab chiqildi
A)3 B)2 C)1

Foydalanilgan adabiyotlari:

https://yandex.ru/images/search?from=tabbar&text=alkadienlar%20kimyoviy%20xossalari&pos=3&img_url=http%3A%2F%2Ffs.znanio.ru%2Fmethodology%2Fimages%2F1d%2F40%2F1d407c3cad940d6a37449af44a60e467d1d274d4.jpg&rpt=simage&lr=10335

https://fayllar.org/5--mruza-alkadienlar.html

https://uz.drunkentengu.com/alkadienyi-fizicheskie-svoystva-himicheskie-svoystva-i-ih-primenenie-fizicheskie-svoystva-alkadienov-tablitsa-foto-primeryi-400e2

https://uz.drunkentengu.com/alkadienyi-fizicheskie-svoystva-himicheskie-svoystva-i-ih-primenenie-fizicheskie-svoystva-alkadienov-tablitsa-foto-primeryi-400e2