N a m a n c a n d a V l at universitkti viaxkamon q o d I r j o n o d I i j o n o V i c h d I n s h u n o s L i k

diqqatini o’ziga jalb qildi. Bu erda Xudo bilan notanish tilda 
gaplashishni boshidan o ’tkazgan ko’pchilik keyinchalik o’zining 
pyatidesyatniklik cherkovlariga asos solishdi. Bunday cherkovlar 
Skandinaviya, Angliya, Hindiston, СЫН, Germaniya kabi davlatlarda 
ham paydo bo’ldi. Ularning bir-biridan asosiy farqi xudoning rahmatlari 
soni va suv bilan cho’qintirishning uslublaridadir. Muqaddaslik 
cherkovlaridan18 ajrab chiqqan pyatidesyatniklar 3 ta rahmatga 
ishonishadi - dinga kirgizish, nurlantirish ya’ni, xristian ta’limoti bilan 
chuqurroq tanishtirish va Muqaddas Ruh bilan cho’qmtirish.
Baptistlardan ajrab chiqqan pyatidesyatniklar esa faqat 2 ta rahmat 
- dinga kirgizish va Muqaddas Ruh bilan cho’qintirishni tan olishadi. 
Shuning uchun ham, ulami “Ikki rahmat cherkovlari” deb atashadi. 
Ularning eng yirik birlashmasi “Xudo Assambleyalari” hisoblanadi. Suv 
bilan cho’qintirish usullari, ya’ni muqaddas uchlikni tan olishlari yoki 
inkor qilishiga ko’ra, pyatidesyatniklar ikkiga bo’linadi. Lekin bunday 
bo’linish barcha pyatidesyatnik cherkovlariga taalluqli emas. Ayni 
paytda, ba’zi cherkovlar xristianlik chegarasidan chiqqanini ta’kidlash 
zarur.
1960-yillarda “xudo bilan notanish tilda gaplashish” tushunchasi 
ba’zi boshqa protestant cherkovlari, hatto 1966 yildan katoliklar orasida 
ham tarqalgan.
Hozirgi kunda pyatidesyatniklik ko’p sonli turli oqimlar 
ko’rinishida tarqalgan bo’lib, ularning rahbarlari har 2-3 yilda 
“Butundunyo pyatidesyatnik konferentsiyalari” da uchrashib turishadi.
Pyatidesyatniklik insonlaming qayg’u-alamlari, muammolari va 
jamiyatda o’z o’rinlarini yo’qotib qo’yishlari bilan bog’liq masalalarga 
alohida urg’u berishi va ulardan ustalik bilan foydalanishga intilishi