N. B. Toshpulatova, E. Sh. Nazirova internet tarmog‘Ida ishlaSh Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma 3-nashr toshkеnt «niso poligraf»

hTTP resursdan foydalanishda gipertekst (Huper Text Transfer 
Protocol) protokoli ishlatilyapti.
www. youthcenter.com – ushbu ma’lumot joylashgan Internet 
sahifa nomi.
index.html – faylning kompyuterdagi to‘la nomi.
Ko‘pchilik WWW sahifalar nomlanishi shu sxemaga mos 
keladi. E‘tibor bergan bo‘lsangiz, ba’zan HTTP, FTP yoki Gopher 
tipidagi resurslarga murojaat qilinganda, faylning to‘liq nomi 
bitta qiyshiq chiziq bilan tugallanadi. Bu aniq faylga emas, balki 
belgilangan katalog ostiga murojaat etilganda sodir bo‘ladi. Bu 
adresga murojaat qilinganda, kompyuter mazkur katalog va faylga 
mos standart indeksli faylni beradi. HTTPning standart indeksli 
fayli odatda index.html (yoki index.htm) deb ataladi. Shu bilan birga 
u yana home.html, homerage.html, welcome.html yoki deault.html 
deb atalishi mumkin.
1997 yildan boshlab O‘zbekistonda Internet Provayderlar xizmat 
ko‘rsata boshladi. Hozirgi kunda O‘zbekistonda 40 dan ziyod 

---

10
Internet provayderlar ishlamoqda. Ba’zi provayderlarning nomi va 
sahifa manzilini quyida keltiramiz.
Internet Provayderni tanlash bo‘yicha maslahatlar
Internet tezligi va sifati Provayderga bog‘liq. Shuning uchun 
Provayderni tanlashda quyidagilarni hisobga olish maqsadga 
muvofiq.
• Qaysi tarmoqlar bilan ma’lumot almashadi, tarmoqning 
ma’lumotni o‘tkaza olish qobiliyati.
• FTP imkoniyatining berilishi.
• Aloqa tezligi va sifati, modemga telefon qila olish qobiliyati, 
provayder modemi turi (bir xil korxona modemlari muntazam 
aloqani o‘rnatadi).
• Texnik xizmat ko‘rsatilishi.
amaliy mashg‘ulot 4. TCP/IP larni sozlash. TCP/IP ishlash sxema-
sining tuzilishi.
amaliy mashg‘ulot 5. IP adresni o‘zgartirish. Yagona ish guruhini 
tuzish