N. Bozorboyev, X. I. Yusupov, R. A. Narov, A. M. Ilmuradov, V. Rasulov, B. T. Xushnazarov, F. N. Bozorboyev, I. N. Salimova

 
11.5. Rama - sharnirli indikator qo‘llanilganda konstruksiyalar montaji 
 
Rama - sharnirli indikator (RSHI) bikir tayanch ramadan tashkil topgan 
bo‘lib, fazoviy to‘rsimon konstruksiya shaklida bo‘lib, rostlovchi indikatorli 
rama, po‘lat quvurli bo‘ylama va ko‘ndalang bog‘lovchilardan tashkil topgan. 
Rama - sharnirli indikator bazasi pastki va yuqoridagi qavatlar ustunlar yarusi 
sathida joylashgan halqasimon so‘rilar va aylanuvchi lyulkalar bilan 
jihozlangan. Bazaviy modifikatsiyasi sifatida ning 6 x 6 m yacheykaga ikki 
qavatli ustunlarga mo‘ljallangan rama - sharnirli indikator qabul qilingan (11.3-
rasm). RSHI larning boshqa modifikatsiyalari binolarni turli hajmiy-rejaviy 
parametrga ega karkaslarini montaj qilish imkonini beradi.

---

143 
11.3 –rasm. Rama-sharnirli indikator: 
1 – yog‘och qistirma; 2 – fazoviy so‘rilar; 3,7 – suriladigan aylanuvchi lyulkalar; 4 – 
sharnirli indikator; 5 – to‘siq; 6 – sharovoy tayanchlar; 8 – ajraladigan flantsli tutashuv joyi; 
Montaj komplektining jihozlari kamida to‘rtta RSHI iborat bo‘lib, 
ularning har biri zanjirdagi holatini aniqlovchi o‘z nomer raqamlariga ega 
bo‘ladi, va ular vertikal bo‘ylab bir nomli yacheykalarga o‘rnatiladi. Shuning 
uchun RSHI ni binoda joylashtirish va bir holatdan ikkinchi holatga o‘tkazish 
IBLda ko‘rsatilgan ketma-ketlikka qat’iyan rioya qilgan holda bajariladi (11.4-
rasm). 
RSHIlar komplektini indikator ramalarini loyihaviy holatga o‘rnatishda 
quyidagi qoidalarga rioya qilinadi: 
• birinchi pozitsiyada RSHI №1 ramasini binoning bo‘ylama va 
ko‘ndalang o‘qlariga nisbatan teodolit yordamida to‘g‘rilanadi;

---

144 
11.4 –rasm. Rama - sharnirli indikatorlardan (RSHI) foydalangan holda ko‘p qavatli