52-dars
KO‘CHIRMA VA O‘ZLASHÒIRMA GAPLAR
1-topshiriq.
Matnni o‘qing.
Nutq jarayonida so‘zlovchi o‘zi bevosita kuzatgan, bilgan voqea va hodisalar
haqida axborot beribgina qolmasdan, o‘zgalardan eshitgan voqea-hodisalarni
ham bayon qiladi. Ko‘pincha so‘zlovchi nutq jarayonida o‘z fikrini dalillash
uchun buyuk shaxslarning gaplarini aynan keltiradi. Yoki ma’lum shaxs
xarakterini ochish uchun shu shaxs bayon qilgan gaplardan foydalanadi.
Bunday gaplar o‘zganing gapi sanaladi.
Ba’zan o‘zganing gapi aynan keltirilsa, ba’zan u so‘zlovchi tomonidan
shaklan qayta tuzilib, o‘zining gapi shaklida beriladi. O‘zganing gapidan ikki
xil yo‘l bilan foydalaniladi: 1) o‘zganing gapi hech o‘zgarishsiz nutqqa
tayyor holda olib kiriladi; 2) o‘zga gapning mazmuni saqlangan, ammo
shakli o‘zgartirilgan holda nutqqa olib kiriladi. Ularning birinchisi ko‘chirma,
ikkinchisi o‘zlashtirma gap sanaladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
