N muradullaev, Q. R. Rahmonov, T. S. Burxonov, N. Sh. Umarov yer monitoringi

1-jadval 
DRON 
A6Plus 
MCA6 
Spray 
Drone 
Ptero CI 
Phantom PRO 
Ishlab 
chiqaruvchi 
MMS 
MMS 
Ptero 
DL 
Foto surati 
Og„irligi 
12,12kg 
12kg 
20kg 
1,388kg 
Uchish 
balandligi 
4500m 
500m 
1500m 
2000m 
Makc.tezligi 
18m\c 
18 m\c 
130 km\soat 
72 km\soat 
Boshqaruv 
usuli 
Pult\maxsu
s 
kompyuter 
Pult\maxsu
s 
kompyuter 
Pult\maxsus 
kompyuter 
Masofadan 
boshqarish pulti 
Qullanilish 
soxasi 
Monitoring 
qilish, 
elektr 
simlarini 
o`tkazish, 
kartografiy
a, 
obektni 
uch 
o`lchamli 
modelini 
yaratish 
Qishloq 
xujaligi er 
kadastrini 
monitoring 
qilish,ekin 
ekish 
o`simliklar
ni dorilash 
Kartografiy
a 
obektni 
uch 
o`lchamli 
modelini 
yaratish. 
Manitoring 
qilish, 
Kartografiya
, 
aerofotosiyo
mka, 
obektni uch 
o`lchamli 
modelini 
yaratish. 
Manitoring 
qilish, 
Kartografiya, 
aerofotosiyomka, 
obektni 
uch 
o`lchamli 
modelini 
yaratish. 
Uchish davri 
70 minut 
15 minut 
80 
soatgacha 
17 minut 
Boshqaruv 
masofasi 
10km 
>10km 
>10 km 
2 km 
Piksellar 
30 tpx 
- 
35 tpx 
20 tpx 
Foydali 
og„irlikni 
ko„tarish 
imkoniyati. 
10 kg 
40 
kg 
gacha 
5 kg gacha 
1 kg 
Baterika 
quvvati 
22000 tAh 
22000 tAh 
32000 tAh 
6000 tAh 
SHuningdek, uchuvchisiz uchish qurilmalari (dronlar) Daver geodezikadastr 

---

135 
qumitasi tomonidan 2017 yildan boshlab Qoraqolpog„iston Respublikasi va 
viloyatlar tamorqa er egalari va dexqon xujaliklarida olib borilayotgan ishlar 
xolatini, fermer xo`jaliklari tomonidan etishtirilayotgan qishloq xujaligi maxsulotlari 
er uchaskalarini aniqlashda, qishloq xujaligi erlarini manitoringini olib borishda 
keng qamrovda qo`llanila boshlandi. 
Uchuvchisiz uchish qurilmalari (dronlar) yurtimizga kirib kelmasdan oldin 
samaliyot va vertalyotlar yordamida amalga oshiriladigan ana`naviy usulda suratga 
olish ishlari yuqori iqtisodiy xarajatlarni talab qilgan, bu esa yakuniy maqsulot 
narxining oshishiga olib kelgan. 
Ana`naviy aviyatsiya tizimidan foydalanish quydagi xolatlarda foydasiz: 
Kichik narsalarni va kichik joylarni suratga olish ; 
Agar uzoq bo`lgan obektlarni:quvirlarni, elektr uzatish linyalarni, transport 
magistrallarini kuzatib boorish maqsadida muntazam tekshiruvlar o`tkazish 
zaruriyati bulsa. Misol uchun, AN-2 samalyoti va uchuvchisiz uchish qurilma 
yordamida er maydonini o`lchash natijalari taqqoslanganda. 
Malum bo`lishicha, 100 gektor maydonini samalyot yordamida 20 soatga 
o`lchanilsa, uchuvchisiz uchish qurilma (dron) qo`llanilganda xuddi shu xajimdagi 
ishlarga 4 soat sarflaydi (2-jadval). 
Qishloq xujaligi er maydonini manitoringdan o`tkazish ishlarining qiyosiy 
taxlili .