Namangan davlat universiteti iqtisodiyot kafedrasi

Taqdim qi lish usuli	Instrum en- tatsiyasi	Ishlov berish dasturi
Bajari lish mud dati
1.Asosiy vositalar va boshqa nomoliyaviy aktivlarning mavjud- ligi va harakati	yil lik	elek tron poch ta	f№11	O’zbekiston Respublikasi, Qoraqalpog’iston respublikasi, viloyatlar, Toshkent sh, vazirliklari, iqtisodiyot tarmoqlari bo’yicha	14 aprel
2. Asosiy fondlarning to’liq (balans) va qoldiq qiymati, (amaldagi baholarda) balansi	yil lik	poch ta	Vazirlikl ar-ning yillik buxgalte riya balansi, moliya vazirligi ma’lum otlari	O’zbekiston Respublikasi, iqtisodiyot tarmoqlari, yirik shakllari bo’yicha	avgust
3. Asosiy fondalrning	yil lik	poch ta	Tarmoq	O’zbekiston	iyul

yil oxiridagi (amaldagi baholarda) mavjudligi			bo’limla ri materiali , vazirlikl ar, tashkilot lar hisobotl ari	Respublikasi, Qoraqalpoqiston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri, iqtisodiyot tarmoqlari bo’yicha
4. Kapital bilan qilinadigan harakatlar scheti uchun asosiy kapitalni yalpi jamg’arilishi, amaldagi baholarda	yil lik	poch ta	Tarmoq bo’limla ri, Moliya vazirligi DSK material lari	O’zbekiston Respublikasi, iqtisodiyot sektorlari bo’yicha	iyul
5. Moddiy aylanma mablag’lari zaxi- rasini o’zgarishi (xolding foydasi qo’shilgan holda)	yillik, cho- raklik	poch ta	tarmoq bo’lim- lari, vazirlikl ar materiall ari	O’zbekiston Respublikasi, iqtisodiyot sektorlari bo’yicha	de-kabr 70-kun
6. Uzoq muddatli va aylanma aktivlar, o’ziga tegishli mablag’lar manbalari, korxona (tashkilot)larning majburiyatlari.	yil lik	elektron poch ta	f.№2-f.	O’zbekiston Respublikasi, Qoraqalpoqiston Respublikasi,viloyatlar, Toshkent shahri, komplekslar vazirliklar, iqtisodiyot tarmoqlari, mulk shakllari bo’yicha	10 aprel

Bu jadvaldan ko’rinib turibdiki, Respublika, viloyatlar, Toshkent shahri, Iqtisodiyotning tarmoq va sektorlari, mulk shakllari bo’yicha “Aktivlar va passivlar balansi” ni tuzish uchun rasmiy statistika ma’lumotlari etarli emasdir. Chunki bu ma’lumotlar “Aktivlar va passivlar” balansining “nomoliyaviy aktivlar” (AN) bo’limining “Ishlab chiqarilgan nomoliyaviy aktivlar” (A№11) qismiga tegishlidir. Bundan tashqari milliy boylikning muhim komponenti – asosiy fondlar (kapital) ning tarkibi, harakati, iste’moli darajalarini hisloblashda BMT ning MHT-93 ko’rsatmalari va ular asosida MDH Statkomiteti tomonidan tayyorlangan tavsiyanomalar bilan BHMS va amaliy buxgalteriya ucheti o’rtalarida birmuncha farqlar mavjud. Ular bartaraf qilinishi zarurdir. Ikkala tavsiyanomalarda va “Aktivlar va passivlar

balansi”da asosiy kapital - tovar ishlab chiqarish, xarid va noxarid xizmatlar ko’rsatishda bir necha marta yoki doimo foydalaniladigan, ishlab chiqarish mahsuli bo’lgan aktivlar deb to’g’ri ta’riflangan. Ammo farqlar : Asosiy kapital tarkibiga uzoq muddatda ishlatiladigan muayyan turdagi tovarlar kiritilmaydi: Mayda asbob- uskunalar va inventarlar, ba’zi harbiy anjomlar (vayron qilish vositalari va ularni eltib berish vositalari), uy xo’jaligi tomonidan sotib olingan va pirovard iste’moli uchun foydalaniladigan mashinalar va jihozlar (avtomobillar, mototsikllar, velosipedlar, mebel, maishiy texnika) asosiy kapital tarkibiga kiritilmaydi. Ammo, ular ishlab chiqarish maqsadlarida foydalanilsa – asosiy kapital tarkibiga kiritiladi.
Erlarni obodonlashtirish (holatini) va boshqa ishlab chiqarilmagan moddiy aktivlarni yaxshilash bo’yicha qilingan xarajatlar ham asosiy kapital tarkibiga kiritilmaydi. Balansda asosiy kapital tarkibiga qo’shimcha holda quyidagilar kiritiladi:

1. 
   “Boshqa inshootlar” kichik guruhiga tarixiy obidalar (agar ularni xarid baholari bo’lsa);
   
2. 
   “Mashinalar va uskunalar” guruhiga fuqarolik maqsadlarida foydalaniladigan harbiy jihozlar (avtomobillar, kompyuterlar va hokazo);
   

v) “Transport vositalari” kichik guruh kosmik uchuvchi apparatlar;
g) “Hayvonlar” guruhiga quyonlar, baliqlar, uy qushlari va asal arilar;
d) tugallanmagan ob’ektlarning (qurilish, ishlab chiqarish, yosh hayvonlar, mevaga kirmagan ko’p yillik daraxtzorlar va boshqalar) qiymatlari, agar ular mulk egasini o’zgartirishsa;
Milliy boylik hajmida asosiy kapital qiymatini hisoblashda yuqoridagi tuzatishlar kiritilishi zarurdir.