Настоящие нормы и правила распространяются на проектирование бетонных и железобетонных конструкций зданий и сооружений различного назначения, работающих при систематическом воздействии температур не выше 50 °С и не ниже минус 40 °С

МАРКАЗИЙ ЧЎЗИЛГАН УНСУРЛАР

19. 
    Марказий чўзилган те- мирбетон унсурлар кесимларини ҳисоблашда қуйидаги шартга риоя қилиш лозим.
    

N  R_s A_s,tot , (60) бунда A_s,tot - бўйлама ўзакнинг
тўлиқ кесим юзаси.

ТЎҒРИБУРЧАКЛИ КЕСИМЛИ МАРКАЗДАН ТАШҚАРИДА ЧЎЗИЛГАН УНСУРЛАР

19. 
    банд 3.11 да кўрсатилган марказдан ташқарида чўзилган унсурларнинг тўғрибурчакли ке- симларини ҳисоблаш бўйлама куч N нинг ҳолатига боғлиқ равишда ба- жарилиши лозим:
    

а) агар N бўйлама куч ўзакдаги зўриқишларнинг тенг таъсир қилувчилари S ва S’ оралиғига қўйилган бўлса (7. А чизма) - ушбу шартлардан аниқланади:
^{Ne  Rs As}^{h0  a}^{, (61)
Ne  Rs As}^{h0  a}^{; (62)}
б) агар N бўйлама куч ўзакдаги зўриқишларнинг тенг таъсир қилувчилари S ва S’ орасидаги ма- софадан ташқарига қўйилган бўлса

97. 
    Б чизма), - ушбу шартдан аниқланади:
    

0

sc s

0

b
^{Ne  R bx}^{h  0,5x} ^{ R A}^{h  a}^{, (63)} бунда қисилган соҳа баланд- лиги х ушбу формуладан аниқла-
нади
R_s A_s  R_sc A_s  N  R_bbx. ⁽⁶⁴⁾

Агар (64) формула бўйича ҳисоблашдан топилган қиймат x >

_Rh_o бўлса, у ҳолда 963) шартга x қ
_Rh қўйилади. бунда _R ни (3.120) банднинг кўрсатмаларига мос тарзда аниқланади.
ҲИСОБЛАШНИНГ УМУМИЙ ҲОЛИ (ҲАР ҚАНДАЙ КЕ- СИМЛАРДА, ТАШҚИ
ЗЎРИҚИШЛАРДА ВА ҲАР ҚАНДАЙ ЎЗАКЛАШДА)

19. 
    Умумий ҳолда кесим- ларни ҳисоблаш (8-чизма) ушбу асосида бажарилади
    

^{M  }^{RbSb   siSsi} ^{, (65)} бунда қавс олдидаги «қўшиш»
белгиси марказдан ташқаридаги
қисилув ва эгилув учун. «айирув» ишораси эса, чўзилув ҳолида ишла- тилади.

65. 
    формулада:
    

М - эгилувчи унсурларда - ташқи кучлар моментининг қисилган кесим соҳасини чекловчи тўғри чизиққа тик бўлган текис- ликка проекциясидир;
марказдан ташқарида қисилган ва чўзилган унсурларда - қисилган соҳани чекловчи ва ўтувчи тўғри чизиққа параллел ўққа нисбатан бўйлама куч N нинг моменти;
марказдан ташқарида қисилган унсурларда - бўйлама ўзакнинг энг кўп чўзилган ёки энг кам қисилган таёқчасининг кесими оғирлик мар- казидан ўтувчи;
марказдан ташқарида чўзил- ган унсурларда - кўрсатилган тўғри чизиқдан энг узоқдаги қисилган соҳа нуқтасидан ўтувчи;
S_b - кўрсатилган ўқлардан теги- шлисига нисбатан бетоннинг қисилган соҳаси кесим юзасининг статик моменти; бунда эгиладиган унсурлардаги ўқнинг ҳолати айнан марказдан ташқарида қисилган унсурлардаги каби қабул қилинади;

31-ЖАДВАЛ