Электр ўтказувчанликнинг доимий бўлиб қолишига сабаб, эритмани қанчага суюлтиришдан қатъий назар эриган модда миқдори ўзгармайди (1г.экв), яъни ташувчилар сони ўзгармайди. Демак, концентрация ортиши билан эритмаларнинг электр ўтказувчанлиги камаяди. Эритмани суюлтириш билан унинг эквивалент электр ўтказувчанлиги маълум бир максимум қийматга эришади, буни чексиз суюлтиришдаги электр ўтказувчанлик ( - дейилади.) - Графикдан кўриниб турибдики, кучли электролитларнинг эквивалент электр ўтказувчанлиги суюлтириш билан ортиб, кейин ўзгармай қолади. Кучсиз электролитларда эса эквивалент электр ўтказувчанлик тажриба тўхтамагунча ортиб бораверади, яъни α га боғлиқ. Бундан
- Бу нисбат эритмадаги электролитнинг ҳақиқий диссоциацияланиш даражасини билдиради. Бу формула Аррениус томонидан таклиф қилинган бўлиб, тажриба асосида топилган эквивалент электр ўтказувчанликдан фойдаланиб, электролитнинг диссоциацияланиш даражасини ҳисоблаб топиш имконини беради.
- электр ўтказувчанлик
- коэффициенти деб аталади:
- .
- Кольрауш (1840-1910) турли эритмаларнинг электр ўтказувчанлигини ўзгармас ҳароратда ўрганиб, қуйидаги хулосага келди:
- Суюлтирилган эритмаларда ионлар бир-бирига ҳалақит бермай мустақил ҳаракатланади. Бундай чексиз суюлтирилган эритмаларда электр ўтказувчанлик катион ва анионларнинг ҳаракатчанликларининг йиғиндисига тенг бўлади:
- бу ерда ℓа ва ℓк – анион ва катионларнинг ҳаракатчанликлари
- бу қонун ионларнинг мустақил ҳаракатланиш қонуни ҳам деб аталади.
- Электр ўтказувчанлик физик-кимёвий таҳлил усулларида, беморларга ташҳис қўйишда, эритмаларнинг концентрациясини аниқлашда, тозалигини билишда катта аҳамиятга эга.
Do'stlaringiz bilan baham: |