Навоий давлат кончилик институти ва тошкент давлат техника университети илмий даражалар берувчи

Payvand birikmalarni hisoblash uchun misollar
Misol 2.1. Ст3, [ ]_p = 160 N/mm² markali po’latdan bo’lgan ikkita noteng burchakli polka payvandlanadigan ferma tuguni uchburchagi listining qulay shakli va o’lchamini aniqlang (2.1 – rasm). Payvand U42A markali elektrod yordamida qulda bajariladi. Payvand birikma sterjen bilan teng mustaxkam bulishi kerak.

2.1 – rasm. Burchakli payvandlash

Yechish: Har bir sterjen uchun cho’ziluvchi kuchning quyidagi qiymati ruxsat etiladi:
[P] F_chk[]_p 559160 89,510³N
bunda F_chk = 5,59 sm² (GОST 8510-72).
Listning o’lchami flangli chokning uzunligi va sterjenlarning qiyalik burchagi bilan aniqlanadi (l_f1l_f2).
Burchak polkasining qalinligini (k = 5 mm) ga teng deb olib, k katetning kattaligini qabul qilamiz.
Pesh chok uchun quyidagi kuch ruxsat etiladi:
[P_L] 0,7kl_L[]_ср  0,7570104  25,510³N.
Kesishga ruxsat etilgan kuchlanish (2.1-jadvalga qarang):
[]_ср  0,65[]_p  0,65160 104N /mm² .
Flangli choklarga ta’sir etuvchi kuch quyidagiga teng:
[P_f ][P][P_L]89,525,5  64,0kN.
Bu kuchlanish flangli chokka teskari proporsional masofadan burchakning bo’ylama o’q burchagi oralig’ida taqsimlanadi. Statikaning tenglamalaridan foydalanib, quyidagini topamiz:
Pf 1  Рf BBZ0  64,0 707010,5  54,4kN;
ZB⁰ 64,01070,5 9,6^kN .
Р_{f 2}  Р_f 
Har bir burchakchalar uchun flangli choklarning uzunligi:
Р_f1 54,410³

lf1  0,7kl[ ]_ch  147mm;  0,75104
l f 2  0,7klР[f2]_ch  0,97,65101043  26mm.
L_f2 = 40 mm ni qabul qilamiz.
Chokning konstruksiyasi 2.1-rasmda ko’rsatilganidek aniq qilib bajarilishi mumkin.
Misol 2.2. 2.2-rasmda tasvirlangan payvand chokli birikmalarning mustahkamligini tekshiring. Payvand U42A markali elektrod yordamida qo’lda bajariladi. Biriktiriladigan detallarning matyriali Ст3 markali po’latdan, [ ]_p 160 N/mm².
Yechish: Payvand chok qilish natijasida hosil bo’lgan kesimlarni ko’rib chiqamiz va [3] spravochnikda keltirilgan tayyor ifodalardan foydalanib (2.3-rasm), kerak bo’lgan geometrik xarakteristikani hisoblaymiz. Choklar og’irlik markazlari parametrining koordinatalarini aniqlaymiz: