Nazariy qism]

8- rasm. Po’latning elektr eritish jarayonida uglerod miqdorining kislorod miqdoriga bog’liqligi.
Po’latdagi uglerod miqdori po’lat erishning oksidlash jarayonida 0,1-1,0 % orasida bo’ladi, shuning uchun m ning miqdori oksidlash jarayoni 0,0021-0,003 orasida bo’ladi; o’rtacha 0,0015 deb olsa ham bo’ladi.
Muvozanat sharoitida uglerod oksidining gaz fazadagi portsial bosimi metall bilan birga taxminan quyidagi tenglama bilan aniqlanadi:
P_CO =
P_CO – uglerod oksidini metalldan chiqishiga intilishini ko’rsatuvchi tavsifi bo’lib, uglerod oksidini chiqish tarangligini ko’rsatuvchi son deyiladi.
Po’latda uglerod oksidlanishi metalldan gaz pufaklar hosil bo’lishi va oshishi bilan boradi va bu “qaynash” effektini chaqiradi. Po’latdagi pufaklar gaz fazani tashkil qiladi va u metall bilan ta’sirlashadi. Pufaklarda uglerod, vodorod, azot oksidlari bor. Pufakdagi bosim suyuq po’latda bo’ladi, tashqi kuchlar ta’siri bilan aniqlanadi va quyidagi yig’indiga teng.
P_tashqi = P_atm + P_shlak + P_M +P_K
Bu yerda:
P_tashqi – pufakdagi tashqi kuch bosimi;
P_atm – atmosfera bosimi;
P_shlak – shlak ustunga ta’sir etuvchi statik bosim;
P_M –metall ustunga ta’sir etuvchi statik bosim;
P_K – kapillyar bosim, suyuq po’lat sirt tarangligiga ta’sir etuvchi kuch.
Agar po’lat erish atmosfera bosimida olib borilsa, tashqi kuchlar bosimi quyidagi tenglama bilan aniqlanadi:
P_tashqi = 1+
Bu yerda, Y_shlak-Y_M – metall va shlak zichligi, g/sm³;
h_shlak, h_m – shlak va metall qavatlari qalinligi m;

• 
  suyuq metall sirt tarangligi din/sm;
  

r – pufak radiusi, sm.
Shlak va metall zichliklarini 7 va 3 g/sm³ deb qabul qilsa bo’ladi. Suyuq metall sirt tarangligi 1700 din/sm ga teng. Quyidagi sonlarni tenglamaga qo’yilsa, quyidagicha bo’ladi.