Nazorat-o’lchov asboblari bo`yicha umumiy ma’lumotlar

Magnitoelektr (logometrik) termometrlar. Logometrik termometr tuzilishi
va ishlash prinsipi bo’yicha termobimetall impulsli termometrlardan jiddiy farq qiladi. Uning datchigi (2-rasm) jezdan tayyorlangan ballon 1 ko’rinishida bo’Iib, pastki tekis qismiga

2-rasm.Termorezistorli Harorat datchigi

tok o’tkazadigan prujina 3 yordamida qisib turiladigan tabletkasimon termorezistor 4 joylashtirilgan. Prujina 3 bir uchi bilan qisqich 2 ga qadalib turadi va vtulka 5 yordamida datchik ballonning ichki devorchasidan izolyatsiya qilingan. Harorat o’zgarishi bilan termorezistor qarshiligi katta doirada o’zgaradi. Masalan, sovitish tizimidagi suyuqligining Harorat 40 °C dan 90 °C gacha ortsa, termorezistor qarshiligi 450 Ω dan 70 Ω gacha kamayadi.
Logometrik termometrlarning ko’rsatkichi ikki bo’lakli plastmassa karkas 2 dan iborat bo’lib (3-rasm), ular bir-biriga tortuvchi murvatlar bilan biriktirilgan. Karkasga uchta o’lchov g’altaklari J o’ralgan. Asbobning sezuvchanligini orttirish uchun birinchi va uchinchi g’aitaklar bitta darchaga, lekin bir-biriga teskari o’ralgan. Ikkinchi g’altak ikkinchi darchaga, birinchi va uchinchi g’altaklarga nisbatan 90° burchak bilan o’ralgan. Karkasning ichki qismidagi o’q 9 da doimiy magnit 3 joylashtirilgan. 0’q bir tomondan rostlanadigan tayanch 4 ga qadalgan bo’Isa, ikkinchi tayanch sifatida shkala ko’prikchasi 10 ishlatilgan.
Asbob tok manbayiga ulanganda uning chulg’amlaridan tok o’tib, g’altaklar atrofida magnit maydonni hosil qiladi. Doimiy magnit 3 ning maydoni uchta

3-rasm Logometrik ko’rsatkichi

g’altakning natijaviy magnit maydoni bilan o’zaro ta’sirlanib, doimiy magnitni ma’lum burchakka uradi. Q’q 9 ning tashqi uchiga mahkamlangan ko’rsatkich strelkaham doimiy magnit bilan birga shkala 11 nisbatan buralib o’lchanayotgan temrperaturaning kattaligini ko’rsatadi. To’k manbayi uzilgandan keyin strelkani dastlabki, ya’ni nol holatiga qaytarisfi uchun karkas tanasiga qo’shirncha doimiy magnit o’rnatilgan. Yig’ilgan ko’rsatkich mexanizmi po’lat qobiq 1ga jaylashtiriladi. Qobiq bir vaqtning o’zida ko’rsatkich chulg’amlarini tashqi magnit maydonlar ta’siridan saqlovchi ekran vazlfasimiham bajaradi. G’altaklarning chiqish simlari fls^chlar 6 ga ulanadi. Ko’rastkich shkalasi po’lat qobiqdagi maxsus uyachaga o’rnashtriladigan lampa yordamida yoritiladi.