Nerv sistemasinin` funksiyasi eki bo`limge bo`lip u`yreniledi

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASI JOQARI HÁM ORTA ARNAWLI BILIMLENDIRIW MINISTRLIGI
Ájiniyaz atindaģi Nókis Màmleketlik Pedagogikaliq Instituti
Sirtqi tálim bólimi
Biologiya tálim baģdariniń 1-B kurs studenti
Saburova Gʼaliyaniń
“Jas fiziologiyasi ha’m gigienasi” páninen
“Nerv sistemasinin’ a’hmiyeti ha’m gigienasi”
atamasindaģi
ÓZ BETINSHE JUMISI
Qabillaģan: L.Romanova
Orinlaģan: Gʼ.Saburova
Nókis 2022

Reje:

1. 
   Kirisiw
   
2. 
   Nerv sistemasinin’ a’hmiyeti
   
3. 
   Nerv sistemasinin’ uliwma du’zilisi ha’m qa’siyetleri
   
4. 
   Nerv sistamasi gigienasi
   
5. 
   Juwmaqlaw
   
6. 
   Paydalanilg’an a’debiyatlar
   

Nerv sistemasinin’ a’hmiyeti
Nerv sistemasinin` funksiyasi eki bo`limge bo`lip u`yreniledi. Nerv sistemasinin` birinshi funksiyasi adam organizminin` barliq kletka toqima organlari ha`m sistemalarinin` jumisin basqariw, ta`rtipke saliw, sirtqi ortaliqtan ishki organlardan keletug`in xabarlardi qabillaw ha`m olardi orayliq nerv sistemasina jetkerip beriw, organizmdegi barliq organlardi bir biri menen baylanistiriw ha`m organizmnin` bir pu`tinligin ta`minlew, ishki sekretsiya bezlerinde islep shig`arilatug`in tu`rli gormonlardin` qan arqali organizmge ko`rsetetug`in ta`sirin, zatlar almasiwin basqariw, o`siw ha`m rawajlaniwg`a ta`sir etiwden ibarat. Pavlov nerv sistemasinin` bul waziypasin onin` to`mengi waziypasi dep ataydi. Bul waziypani arqa ha`m bas miydin` to`mengi bo`limleri (uzinsha, orta, araliq ha`m kishi miyde) jaylasqan nerv oraylari atqaradi.
Nerv sistemasinin` ekinshi waziypasi sonnan ibarat, ol adamnin` sirtqi ortaliq ha`m a`tiraptag`i basqa adamlar menen baylanisin mu`na`sibetin, sirtqi ortaliq sha`rayatina maslasiwin ta`miyinleydi. Sirtqi ortaliq ta`sirinde a`tiraptag`ilar menen mu`nasibeti na`tiyjesinde adamda payda bolg`an pikirlew bayan etiw, bilim aliw ka`sip u`yreniw, yad siyaqli joqari insaniyliq qa`siyetler nerv sistemasinin` sol ekinshi waziypasina kiredi. Pavlov nerv sistemasinin` bul waziypasin joqari nerv funksiyasi dep atag`an. Nerv sistemasinin` bul waziypasin onin` joqari boliminde jaylasqan (bas miy yarimsharlari ha`m onin` qabig`i) nerv oraylar atqaradi.