Niyozov Qahramon Adashaliyevich

I guruh - eritrotsitlarda agglyutinogen umuman bo‘lmaydi, plazmada agglyutinin α 
va β bo‘ladi. 
II guruh - eritrotsitlarda agglyutinogen A, plazmada agglyutinin β bo‘ladi. 
III guruh - eritrotsitlarda agglyutinogen B, plazmada agglyutinin α bo‘ladi. 
IV guruh - eritrotsitlarda agglyutinogen A va B bo‘lib, plazmada agglyutinin 
umuman bo‘lmaydi. 
Dunyodagi ko‘p mamlakatlarda yashovchi odamlarining qon guruhlarini aniqlash 
natijasi shuni ko‘rsatdiki, qoni I guruh bo‘lgan odamlar aholining o‘rtacha 40% ini, II 
guruh-39% ini, III guruh-15% ini va IV guruh-6% ini tashkil etadi. 
Yuqoridagi ma’lumotlarga asoslanib, qon guruhlari genotipini aniqlab olamiz. 
Qon guruhi 
Agglyutinogen 
Genotipda uchrash variantlari 
I-guruh 
O 
OO 
II-guruh 
A 
AA, AO 
III-guruh 
B 
BB, BO 
IV-guruh 
AB 
AB 
Guruhlar yuqoridagi topshiriqlarning quyidagicha yechimini topishlari kutiladi: 

---

26 
1-guruh. Avtohalokat tufayli jarohat olgan bemor qoni I-guruhga mansubligi, 
donorlik qilmoqchi bo‘lgan uning turmush o‘rtog‘iniki esa IV-guruh ekanligini hisobga 
olib, muammoni quyidagicha hal etadilar. 
I IV 
P 
f
g
♂
OO
x ♀AB 
Gameta O A
B 
II III 
F
1 
f
g
AO, BO
Demak, bu holatda bemorga turmush o‘rtog‘i ham farzandlari ham qon berishlari 
mumkin emas. Chunki qon quyishni quyidagicha amalga oshirish mimkin: 
Qon guruhi 
Qon oladi 
Qon beradi 
I-guruh 
I 
I, II, III, IV 
II-guruh 
I, II 
II, IV 
III-guruh 
I, III 
III, IV 
IV-guruh 
I, II, III, IV 
IV 
2-guruh. Farzand IV-qon guruhli ekanligi, ota II-qon guruhiga, turmush o‘rtog‘i esa 
III-guruhga mansubligini hisobga olib muammoni quyidagicha hal etadilar. 
1-variant. Bunda sudya ota-ona genotipi har ikkisida ham gomozigota bo‘lsa, quyidagicha 
natija kutish mumkinligini tushuntiradi. 
II III 
P 
f
g
♂
AA
x ♀BB 
Gameta A B
IV
F
1 
f
g
AB
2-variant. Bunda sudya ota-ona genotipi har ikkisida ham geterozigota bo‘lsa, 
quyidagicha natija kutish mumkinligini tushuntiradi. 
II III 
P 
f
g
♂
AO
x ♀BO 
Gameta A B
O O 
IV II III I 
F
1 
f
g
AB, AO, BO, OO
Demak, bu holatda sudya otaga yuqoridagi variantlarga asoslanib, uning 
shubhalanishi noo‘rin ekanligi hamda nikohni bekor qilishga hech qanday asos yo‘qligini 

---

27 
tushuntirib beradi va bir oilani saqlab qoladi. 
Shundan so‘ng guruhlar axboroti tinglanadi, o‘zaro fikr almashinish orqali yakuniy 
xulosa chiqariladi. 
Yuqoridagilarga asoslanib xulosa o‘rnida shuni aytish mumkinki, o‘quvchilarda 
hayotiy ko‘nikmalarni shakllantirishda muammoli ta’lim texnologiyalaridan foydalanilsa, 
amaliy natijalarga erishish imkoniyati va ta’lim samaradorligi ortadi. Kelajakda 
o‘quvchilar egallagan ko‘nikmalariga tayanib, hayotda uchraydigan ziddiyatli vaziyatlarni 
muvaffaqiyatli hal eta oladilar.