Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

STEM - STEAM - STREAM 
Анъанавий ёндашув 
Фанлараро интеграция ёндашувга 
асосланган ўқитувчи ва ўқувчининг 
ҳамкорликдаги 
фаолияти. 
Бу 
жараёнда 
ўқувчи 
ва 
ўқитувчи 
ижодий фикр юритади 
Ўқувчи ва ўқитувчи битта 
фан 
юзасидаги 
фикрлайди, 
натижада тарқоқ билим юзага 
келади
Қўйилган муаммо ва саволларга 
жавоб топиш учун изланишга 
мажбур қилади 
Жавоблар 
тайёр 
билим 
берилганлиги 
сабабли 
оддий 
тарзда 
юзага 
келади, 
билим 
ўқитувчидан ўқувчига берилади
Ўқитиш 
артефакт 
(инсон 
томонидан яратилган объект) ва 
ҳодисаларга 
асосланиб 
амалга 
оширилади. Контекст келажак билан 
боғлиқлиги учун у бугун қизиқарли 
ва муҳимдир.
Режа ва дарслик асосида 
мавзулар 
бўйича 
ўтказилади, 
келажакда керак бўлиб қолиши 
айтиб ўтилади.
Ўқувчининг 
ўқитувчи 
ва 
лойиҳадаги 
бошқа 
қатнашчилар 
билан ҳамкорликдаги тадқиқоти. 
Ҳамкорлик 
кўникмалари 
шаклланади.
Ўқувчи 
нима 
учун 
кераклигини 
билмаган 
ҳолда 
топшириқларни 
индивидуал 
бажаради.
Энг муҳими фаолият жараёнида 
олинган маҳсулотдир. 
Фаолият 
маҳсулоти 
белгиланмаган. Натижанинг балл 
тарзидаги баҳоси муҳим 
Маҳсулотни баҳолаш вазифалари 
ва мезонлари ҳамкорликда ишлаш 
Дарсликда тўғри жавоблар 
мавжуд

---

STEM - STEAM - STREAM 
Анъанавий ёндашув 
натижасида юзага келади
Лойиҳада режалаштириш ва ўзини 
ўзи назорат қилиш
Ўқитувчи 
таълим 
вазифаларини 
бажаришнинг 
тўғрилигини назорат қилади ва 
баҳолайди 
 
STEAM ёндашуви нафақат ўрганиш, балки фикрлаш усули ҳамдир 
STEAM таълим муҳитида болалар билимга эга бўлиб, шу билимдан 
фойдаланишни дарҳол ўрганадилар. Шунинг учун улар ўсиб, ҳақиқий дунёда 
исталган ҳаёт муаммосига дуч келганда, бу хоҳ ифлосланиш ёки иқлимнинг 
глобал ўзгариши бўлсин, бундай мураккаб масалаларни фақат тури 
фанлардан олган билимларга таяниш ва биргаликда ишлаш орқали ҳал 
қилиш мумкинлигини тушунадилар. Фақат битта фандан олинган билимга 
таяниш етарли эмас. 
 
 
 
STEAM ёндашуви ўрганиш ва таълимга бўлган муносабатимизни 
ўзгартиради 
Ўқувчилар амалий кўникмаларга эътибор қаратиш орқали иродасини, 
ижодкорлигини, мослашувчанлигини ривожлантиради ва бошқалар билан 
ҳамкорлик қилишни ўрганади. Ушбу кўникмалар ва билимлар асосий таълим 
вазифасини ташкил этади, яъни таълим тизимининг бош мақсади 
ҳисобланади. 
STEAM 
ўқувчиларда 
қуйидаги 
муҳим 
хусусиятлар 
ва 
кўникмаларни ривожлантиришга ёрдам беради 
Муаммоларни кенг қамровли тушуниш 
Ижодий фикрлаш 
Муҳандислик ёндашув 
Танқидий фикрлаш 
Илмий методларни тушуниш ва қўллаш 
Дизайн асосларини тушуниш 
Ўқитувчиларнинг иш услубларининг бир хиллиги ўқувчилар орасида 
қизиқишнинг пасайишига олиб келади. Педагогикада муаммоли вазиятларни 
моделлаштириш янгилик эмас. Бу усул дастлаб Қадимги Грецияда 
қўлланилган. Муаммоли вазият, одатда, шахсга маълум бўлган воситалар ёки 

---

усуллар орқали эриша олмайдиган интеллектуал қийинчилик деб талқин 
этилади. Кутилмаган қийинчилик мустақил қидирув ишларини олиб боришга 
ундайди Умумий ҳолда, муаммога асосланган таълим ностандарт 
ҳаракатларни, “билимларни ўзлаштиришнинг репродуктив даражасидан 
ижодий қидирув ишларига ўтиш” ни тақазо этади.