Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Интеграциялаштирилган намунавий машғулот ишланмаси. 
Мавзу: “Йил фасллари билан таништириш. 
Машғулот мақсади: Бадиий адабиёт ва табиат билан таништириш 
машғулотларини уйғунлаштириб, шеърий эртаклар орқали болалар нутқини 
ўстириш ва фасллар ҳақидаги маълумотга эга бўлиш. 
Машғулот тури: Янги билим берувчи , интеграциялаштирилган. 
Машғулот услуби: эркин фикрлаш, суҳбат, шеърий эртак, интерфоал 
усуллар. 
Машғулотнинг жиҳози: Фаслларнинг рангли расмлари, буклетлар,
слайдлар тақдимоти, тарқатма материаллар, техник воситалар. 
Машғулотнинг бориши: 
Тарбиячи: Болажонлар бугун мен сизларга табиатнинг тўрт фасллари 
хақидаги эртакни айтиб бераман. Йил фасллари бир-бирлари билан навбат
талашиб тортишиб қолар эканлар. 
Бирйилдабортўртфасл, 
Бир- бириданчиройли. 
Опа- сингилтўртфасл, 
Бахслашибқолдилар. 

---

237 
Баҳордеди: 
– Менҳаммаданчиройли, 
Фаслларкелинчаги. 
Қуёшнурсочганида, 
Гуллабкетадиолам. 
Ёздеди: 
– Мениҳаммахушкўрар, 
Айниқсаболакайлар. 
Иссиқкунда чиниқиб, 
Илиқсувдачўмилар. 
Кўзҳам жимтурмади: 
– Мениҳаммасевади, 
Меваларим пишганда. 
Ҳаттоменибилингиз, 
Ўхшатишаролтинга. 
Баҳсгақишқўшилди: 
– Менбиланзавқлидир, 
Қишкиўйинларбилинг, 
Янгийилкирганида 
Қувончгатўларўйин г. 
Опа– сингилфасллар, 
Хечкелишаолмагач, 
Қуёшбобоолдига 
Маслаҳатгабордилар. 
– Қуёшбобобизгаайт 
Сизҳаммаданюқори, 
Қайсифаслкеракли 
вабарчаданчиройли. 
Жавоббердиқуёшбобо: 
– Агарбаҳорбўлмаса, 

---

238 
Гулламайдидарахтлар, 
Кўкармайдимайсалар. 
Шунингучунбаҳорой 
Барчагабирдайкерак. 
– Агарёзбўлмаса, 
Пишмайдихечбирмева, 
Хаттоболаларқувонмас, 
Маззақилибчўмилмас. 
– Агаркўзбўлмаса, 
Савзавотларпишмайди, 
Хаттопахтаочилмас. 
– Ундайбўлса, бизга 
– Қишкерак эмас, – дейишибдифасллар. 
– Йўқ, йўқадашасизлар, 
Жавобберарқуёшбобо: 
– Агарқишбўлмаса,
– Ухламайдидарахтлар,
Дамолмайдитупроқлар,
Қоргатўймайдитоғлар. 
Шунингучунбилингиз 
Сизбарчагакераксиз, 
Хаттобир –бирингизсиз 
Бир кун яшай олмайсиз. 
Опа-сингилйилфасл 
Қилмишидануялиб, 
Хурматқилиббир-бирин 
Навбатбиланкелишар 
 
 
 

---

239 

---

240 
КЕЙСЛАР БАНКИ 
1-кейсМактабгача таълим муасассасида бадий адабиёт билан таништириш
машғулотларида ананавий ва ноананавий таълим технолгиялари афзаллик ёки 
камчиликлари. 
Муаммо (асосий ва 
кичик муаммолар) 
Ечим 
Натижа 
Мактабгача таълим 
муасассасида бадий 
адабиёт билан 
таништириш
машғулотларини сифат 
ва самарадорлигини 
оширишда ананавий ва 
ноананавий таълим 
технолгиялари афзаллик 
ёки камчиликлари 
Анъанавий таълим 
технологияси - муайян 
муддатга мўлжалланган, 
таълим жараёни кўпроқ 
тарбиячи шахсига 
қаратилган бўлиб, 
машғулотнинг анъанавий 
шакли, методи ва таълим 
воситаларидан фойдаланиб 
таълим-тарбия мақсадига 
эришишдир. 
Ноанъанавий таълим 
технологияси - муайян 
муддатга мўлжалланган, 
таълим жараёни марказида 
бола шахси бўлиб, 
ўқитишнинг замонавий 
шакли, фаол ўқитиш 
методлари ва замонавий 
дидактик воситаларнинг 
мажмуини таълим-тарбия 
ишидан кўзланган мақсад 
ва кафолатланган натижага 
эришишга йўналтиришдир.
Ноанъанавий таълим 
технологияси -
муайян муддатга 
мўлжалланган, таълим 
жараёни марказида 
ўқувчи шахси бўлиб, 
ўқитишнинг 
замонавий шакли, 
фаол ўқитиш 
методлари ва 
замонавий дидактик 
воситаларнинг 
мажмуини таълим-
тарбия ишидан 
кўзланган мақсад ва 
кафолатланган 
натижага эришишга 
йўналтиришдир. 
 
 
 
 

---

241 
2-кейс топшириғи: Жисмоний тарбия машғулотларини ўтказиш 
технологиялари 
Кейс топшириғини бажариш учун иш қоғози: 
Асосий фарқлар 
Афзалликлари: 
Камчиликлари: 
1. Аниқ, 
маълум 
тушунчаларни 
билиш, 
маълум 
кўникмаларга 
эга бўлиш 
2. Ўқитувчи 
томонидан 
ўқитиш 
жараёнини 
ва 
ўқитиш муҳитини юқори 
даражада назорат қилиш 
3. Вақтдан 
унумли 
фойдаланиш 
1. Аниқ илмий билимларга таянишбўлиши 
мумкин 
2. Мустақил 
фикрлай 
оладиган
ўқувчиларнинг шаклланиши сусаяди 
3. Тассавурларни ўзгармасдан қолиши 
тингловчиларнинг 
машғулотлардаги 
пассивлиги ва бундан келиб чиқиб билим 
олиш самарасининг пастлиги 
4. Дарснинг бир хил қолипдалиги, бир 
хиллиги 
5. Ўқитувчининг 
тўла 
назорати 
барча 
тингловчилар учун мотивация иштиёқини 
вужудга келтирмайди 
6. Тингловчилар ўқитувчи билан бевосита 
мулоқотга кириша олмайди 
7.Эслаб қолиш даражаси ҳаммада тенг 
бўлмаганлиги сабабли гуруҳда ўзлаштириш 
пастлиги. 
 
3-кейс топшириғи:Тарбиячиларнинг илғор иш тажрибаларини 
ўрганиш 
Гурух 
бахоси 
Гурух 
хатоси 
Тўғри 
жавоб 
Якка 
хато 
Якка 
бахоси 
 
Муомолар ечими 
 
 
 
 
 
Машғулот мавзусини белгилаш 
 
 
 
 
 
Машғулотнинг режасини тўзиш 
 
 
 
 
 
Машғулотнинг мақсадини 
белгилаш 
 
 
 
 
 
Машғулотнинг мазмунини танлаш 

---

242 
 
 
 
 
 
Машғулот ўтказиладиган жойни 
жихозлаш хамда керакли техниқани 
тайёрлаш 
 
 
 
 
 
Машғулотни бошлаш йўлини 
танлаш ва унинг ишланмасини ёзиш 
 
 
 
 
 
Машғулотни вақтларга бўлиш 
 
 
 
 
 
Бўлажак машғулотнинг энг 
қизиқарли, таъсирли нуқталарини 
танлаш 
 
 
 
 
 
Ўтказилган машғулотнинг якуний 
тахлили ва кейинги машғулотга 
тайёргарлик 
 
 
 

---

243 
 

---

244 
 МУСТАҚИЛ ТАЪЛИМ МАВЗУЛАРИ 
1. 
Мактабгача ёшдаги болаларни арифметик масалалар тўзиш ва 
ечишга ўргатиш. 
2. 
Машғулотларда болаларни ранглар билан таништиришда дидактик 
ўйинлардан фойдаланиш. 
3. 
Илк ёш гуруҳида сенсор тарбиянинг вазифаси ва иш мазмуни. 
4. 
Элементар математик кўникма ва билимларни ривожлантириш 
бўйича машғулотларни лойиҳалаштириш. 
5. 
Мактабгача ёшдаги болаларда элементар математик тасаввурларни 
ривожлантириш методикасининг назарий асослари. 
6. 
Мактабгача 
таълим 
муассасаларида 
элементар 
математик 
тасаввурларни шакллантириш машғулотларини режалаштириш ва ташкил 
этиш. 
7. 
Кичик гуруҳ болаларида элементар математик тасаввурларни 
ривожлантириш. Болаларни буюмларнинг катталиги, шакли, теварак-атрофда 
мўлжал олиш ва вақтни чамалашга ўргатиш. 
8. 
Мактабгача ёшдаги болаларнинг сон ва саноқ бўйича 
тасаввурларини шакллантириш, ҳисоблаш амаллари билан таништириш. 
9. 
Мактабгача ёшдаги болаларни геометрик шакллар билан 
таништириш. 
10. Мактабгача ёшдаги болаларнинг миқдор, катталик ҳақидаги 
тасаввурларини таркиб топтириш. 
11. Математик тасаввурларни таркиб топтиришда болаларни теварак 
атрофда мўлжал олишга ўргатиш. 
12. Мактабгача ёшдаги болаларнинг вақт бўйича тасаввурларини 
шакллантириш. 
13. Болаларнинг 
математик 
тушунчаларини 
ривожлантиришда 
қўлланиладиган кўргазмали материаллар. 
14. Математик тасаввурларни таркиб топтиришда болаларни фазода 
мўлжалга олишга ўргатиш. 

---

245 
15. Болаларда бадиий асарларга нисбатан қизиқиш кўникмаларини 
таркиб топтириш. 
16. Кичик ёшдаги болаларда бадиий адабиётга меҳр уйғотиш орқали 
нутқини ўстириш. 
17. Болаларнинг сўз бойлигини таълимий ҳикоялар асосида ошириш. 
18. Болаларни ҳикоя қилишга ўргатишда нутқий алоқа кўникмаларини 
тарбиялаш. 
19. Мактабгача ёшдаги болаларни ҳикоя қилишга ўргатиш жараёнида 
нутқий талаффуз устида ишлаш. 
20. Мактабгача ёшдаги болаларга шеър ёдлатиш жараёнида нутқий 
талаффўз устида ишлаш. 
21. Болаларни халқ оғзаки ижоди билан таништириш жараёнида сўз 
бойлигини ошириш. 
22. Болаларнинг 
товуш 
маданиятини 
шакллантириш 
орқали 
боғланишли нутқини ўстириш. 
23. Болаларнинг боғланишли нутқини сўз бирикмаларини тўзишга 
ўргатиш орқали ўстириш. 
24. Болаларда хулқ-атвор маданиятини шакллантириш орқали нутқий 
мулоқотга ўргатиш. 
25. Болаларда 
сўзларни 
бўғинларга 
бўлиш 
малакаларини 
шакллантириш. 
26. Мактабгача ёшдаги болаларни эртак тўзишга ўргатиш жараёнида 
нутқий талаффўз устида ишлаш. 
27. Нутқ ўстириш машғулотларида болаларнинг луғат бойлигини 
оширишнинг аҳамияти. 
28. Боланинг китобга бўлган қизиқишини ошириш орқали сўзлашув нутқини 
ўстириш. 
29. Болаларнинг оғзаки нутқини шакллантиришнинг ўзига хос 
хусусиятлари. 

---

246