Nizomiy nomidagi tosh kent davlat pedagogika universiteti maktabgacha ta

UMUMIY TIPDAGIMAKTABGACHA TA’LIM TASHKILGTI TARBIYACIII 
PEDAGGGLARNINC KASBIY KOMPETENTLIGI
M.A.Esonova 
Q o'qon DPI капа o'qitirvchisi 
N JLY usupjonova 
21-MTT uslubchisi
“Ilk qadam” o*quv dasturi asosida 3 yoshdan 7 yoshga qadar ilk bora mavzuviy rejalashtirish ishlab 
chiqilgan. Mavzuviy rejalashtirish asosida ta’lim-tarbiya jarayonini rivojlantiruvehi muhitda tashkil etish 
tavsiya etilgan. M ashg'ulotlar pedagogmng ijodiy yondashuvi asosida bolaning ehtiyoji va imkoniyatidan 
kelib chiqqan holda olib boriladi. Faoliyat ikki yoki undan ortiq rivojlantiruvehi muMdarda tashfcillanishi 
tavsiya etiladi. Rivojlantiruvehi muhiming asosiy faoliyat luri - OsYfM,
Rivojlantiruvehi muhitni tashkil qilishda bolaning o ‘ziga xos belgilarga ega bo‘lgan yoshga doir 
xususlyadari va ehliyojlarini hisobga olish muhitn ahamiyat kasb ctadi.
Rivojlantiruvehi muhit mazmuni:
- milliy va hududiy a n ’analar, madaniy tarixiy qadriyatlarittmga mos bo'lishi;
- bolani muvaffaqiyatli ijtimoiy moslashuviga yordam berishi;
- muhit mazmuni bolaning birlarachi dunyoqarash asoslarini shakllantirishiga yordam berishi lozlm.
Maktabgaeha ta’iim m uassasalartda rivojlantiruvehi muhit yaratish:
- ilk va maktabgaeha yoshdagi bolalarw rivojlanishiga oid davlai talablaiini bajaradi.
- bolalami erkin ftkrlashga o'rgatish, ijodkorlik qobiliyatini rivojlantirish, 
0*2
“m m ’larim tojsishga 
yordamlashishdir.
Rivojlantiruvehi muhitning5 xtl turi tavsiya etiladi.
1. Qurixh-yasash va matematika
2. Nutq va til
3. 
Fan va tabiat markazi
4. San’at markazi
5. Syujetli rolli o‘yinLarva sahnalashtirish.
6. Musiqa va ritroika
Til va nutq markazi
Markazni tashkil etishda bolani o ‘zaro so'zlashga chorlovchi vositalar bilan jihoalashga alohida etibor 
berish kerak. 
,
164

---

П т fan va tabiat m arkazi.
Bolaning tabiat hodisalari haqida bilib olgan iushunchalari shakllanadi.
Markaz yil fasllari va dastur bo'limlari mavzuning o‘zgarishiga qarab o'zgarib boradi. Amaliy 
mashg'ulotlar uchun joy ajratish lozim. Bolada amaliy bilimlar ko‘nikmasi hosil boladi. Bolalar tug*ma 
tadqiqotehi, o‘zlarini o'rab turgan muhit to‘g*risida faol ma’lumot yig'uvchi hisoblanadi. Markazai tashkil 
etishda quyosh nuri tushadigan deraza oynalari yoniga joylashtirilsa maqsadga muvofiq b o iad i markazda 
urug‘ undirib xona o'smliklari o‘stiradilar qum, suv va boshqalardan tashki! topgan lajriba maydonini yaratish 
zarur.
Qurish-yasash konstruksiyalash matematika markazi:
Qurish - konstruksiyaiash+matematika ko‘p jihatdan nutq ijtimoiy ko‘nikmalar, mateinatik va ilmiy 
tafakkur, motorika, ijodni rivojlantiradi. Markazni tashkil etishda faol harakatlanish mavjud bo'Imagan joyni 
tanlanadi. Faoliyatning ko‘p qismi polda o'tirgan holda amalga oshiriladi shu sababli yumshoq giiam to‘shab 
qo‘yish lozim, Bu markazda faoliyat ko'pineha syujetli rolli o‘yinga aylanib ketadi shinning uchun 
sahnalashurish markazlarini bir-bidga yaqin joylashishi maqsadga muvoflq.
Syujetli-rolli o‘yin3ar va sahnaJashtirish markazi.
Bolada kichik saiina ko‘rinishlarim o‘ynashga xohish istak uyg‘oiish uchun albatta kerakli jihozlar 
boim og'i lozim. Bu borada о'уш markazlari faoSiyatini tashkiliash maqsadga muvofsqdir.