Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika u n IV e r sit e t t n. S. Gaipova, M. Z. Ismatullayeva, A. S. Axmetova

5.9.TaqilmaIarga ishlov berish
Ayollar va bolalar kiyim ining yenglarida, ko‘krak qism ida, yubka 
qism ida va boshqa joylarda taqilm a b o ‘lishi m um kin. T aqilm alar bir 
yoki ikki m ag ‘izli, «m olniya» tasm ali, b o stirm a yoki o ‘tqazm a 
qopqoqli b o ‘ladi.
60-rasm
B itta m ag ‘izli taq ilm a (6 0 -rasm ). M ag‘izning o ‘ngini asosiy 
detaining teskarisiga qaratib q o ‘yilib, taqilm a qirqim i asosiy detal 
tom onidan ag‘darm a chok bilan tikiladi. Bunda ag‘darm a chok qirqim 
uchiga borib y o ‘q b o ‘lib ketishi kerak. (60-rasm , a). M ag‘iz asosiy 
detaining o ‘ng tom oniga bukiladi. M ag‘izning tikilm agan chetini 
ichkari tom onga bukib, bostirm a chok bilan tikiladi. Bunda m ag‘iz 
ulangan chok yopilib ketishi, qistirm a izma esa bir y o ia tikib ketilishi 
kerak (60-rasm ,b). M ag‘iz asosiy detal teskarisiga bukib dazm olanadi. 
Taqilm aning uchi b utun eni b o ‘ylab ikkita qaytm a baxyaqator yuritib 
puxtalanadi. (60-rasm , v).
A dipli ta q ilm a ( 6 1-rasm ).A dipning tashqi qirqim lari y o ‘rmaladi 
yoki ichkariga 
bukib universal m ashinada tikiladi. Adi p asosiy 
detalga o ‘ngini o ‘ngiga qaratib q o ‘yiladi va asosiy detal tom on idan

---

tikiladi, chok haqi baxyaqatorga 0,1 sm yetm ay kertib qo ‘yiladi. 
A dip asosiy detal teskarisigaag'dariladi vaasosiy d etaldan kant hosil 
qilib dazm ollanadi yoki ziylari ko‘klab q o ‘yiladi. 8-10 sm oraliqda 
qo'ldayashirin qaviq solib, ad ip asosiy detalga chatib q o ‘yiladi.
61-rasm 
62-rasm 
63-rasm
0 ‘tqazm a qopqoqli taqilm a (62-rasm ). Q opqoq o ‘ngini ichkariga 
qaratib uzunasiga ikki bukiladi va yuqori cheti ag‘darm a chok bilan 
tikiladi. Qopqoq o ‘ngiga ag‘darilib, choki to ‘g ‘rilanadi va yuqorisi bilan 
yon to m o n d ag i bu kilgan ziylari d a z m o lla n a d i. C h a p va o ‘ng 
q o p q o q n in g tik ilm ag an yo n c h e tla ri asosiy d e ta in in g o ‘ngiga 
belgilangan chiziq bo‘ylab ulanadi. Bu chiziqlar orasi esa qopqoqlaming 
tayyor bolgandagi eniga teng bo ‘ladi. Burchak joylarda chok haqi asosiy 
detal tom ondan qirqib q o ‘yiladi. 0 ‘ng qopqoqni chop qopqoq ustiga 
q o ‘yib, pastki uchlari to ‘g ‘rilanadi va universal m ashinada ikkita yoki 
uchta qaytm a baxyaqator yuritib puxtalanadi. Q opqoqlar ulangan 
choklari bilan pastki qirqim lari maxsus m ashinada yo‘rmaladi.