Нормаллаштириш тамойили куйидагича таърифланади: интеллектуал ва бошка функционал бузилишларга эга булган шахслар учун кундали

Ko’rsatmalar
1. Ko’rish qobiliyati past bo’lgan bolalarni sinf taxtasiga yaqinroq joyga, ikkinchi qatorga o’tirgizing.
2. Har ehtimolga qarshi sinf xonasidagi barcha eshik va tokchalarni to’liq berk holda saqlang. Agar sinf xonasining jihozlari o’zgartirilgan bo’lsa, bu haqda ko’zi ojiz bolalarga ma’lumot bering.
3. Ko’zi ojiz odam bilan gaplashishni har doim o’zingizni tanishtirish bilan boshlang. Tovushni har doim ham ajratish oson bo’lavermaydi. Bu, ayniqsa, odamlar ko’p va asablar tarang holatlarda juda muhimdir.
4. «qara», «eshit» degan so’zlarni ishlatishdan tortinmang. Bu so’zlar bizning lug’at boyligimizda bo’lgani kabi ko’zi ojiz bolaning ham lug’at boyligida mavjuddir.
5. Bambukdan qilingan tayoqcha juda foydali bo’lishi mumkin. Uning uzunligi odamning yelkasidan beligacha bo’lishi kerak. Juda kalta tayoqcha odamni egilishga majbur qiladi va bu uning holatiga to’g’i kelmaydi.
6. O’qitayotganda ko’p tomonlama sezgiga asoslangan yondoshuvdan foydalaning. Bolalar turli usullar yordamida o’rganishadi: ular ko’rish, ushlab ko’rish va eshitish orqali o’rganishadi. Ko’rish qobiliyati shikastlangan bolalar shu kabi uslub va yordamlar asosida ko’rishdagi kamchiliklarini qoplaydilar.
7. Sinf taxtasiga yozayotgan narsangizni ko’zi ojiz bola yozib borishi uchun iloji boricha balandroq ovozda o’qib boring. Sinf taxtasidagi ko’rsatmalarni og’zaki tushuntirib boring.
8.Yangi mavzuni sinfga tanishtirayotganingizda og’zaki tildan iloji boricha ko’proq foydalaning. Bola siz foydalanayotgan har bir ko’rgazmaga, kartaga, jadvallarga yaqin joyda o’tirishi kerak.
9. Bolaga turli tushunchalarni o’zlashtirishi uchun o’qitish qo’llanmalari va uch o’lchamlik ta’lim berilishi kerak. Bolaga o’qitish qo’llanmalarini ushlab ko’rish va ulardan foydalanishga imkon bering.
10. Braylda yozma mashg’ulotlarni tugatishi uchun ko’zi ojiz bolalarga qo’shimcha 50% ko’p vaqt bering.
11. Qo’shimcha ko’rsatish uchun Resurs (maktablar aro qatnab yuruvchi) O’qituvchidan yordamlar so’rang. Masalan, harakatlanish uchun bambuk tayoqcha, yozish va o’qish uchun Brayl va matematik amallarni bajarish uchun shyot.
12. Resurs (maktablar aro qatnab yuruvchi) O’qituvchidan bolaga Brayl yoki katta harflar bilan yozilgan qo’shimcha majmualar so’rang. Agar mavjud bo’lsa, magnitofondan foydalaning.
13. Bolaning sinfdoshidan unga kerak bo’lsa yordam berishni so’rang. O’zingizni olib qochmaslikka harakat qiling.
14. Qoniqish hosil qilganlik va maqtov tariqasida bolaga og’zaki maqtov bering yoki boshini silab qo’ying. Bu bolaning ijobiy faoliyatlarini oshiradi. Tengdoshlariga unga tanqid va yordam berishlarini ayting. Ko’zi ojiz bolalarni qabul qilish orqali sinfga ijobiy misol bo’lasiz.