IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
380
II.3.6. Aholi sonining nisbiy o‟sishi
Aholi soni yillar davomida o‘zgarib
turar ekan, uning ma‘lum
davrlar
oralig‘idagi kishi hisobidagi ko‘payish ko‘rsatkichi mutloq o‘sishni ifodalaydi.
Ma‘lum ikki davr oralig‘idagi aholi bo‘yicha, joriy yildagi aholi o‘tgan davrdagi
aholiga nisbatan qancha foizga o‘sganligini ifodalovchi qiymat – aholining nisbiy
o‘sish ko‘rsatkichini ifodalaydi va quyidagicha hisoblanadi:
S
[↑]
=
Bu yerda,
S
[↑]
= aholining nisbiy o‘sish ko‘rsatkichi;
S
= o‘tgan davrdagi aholi soni;
S
= joriy davrdagi aholi soni.
Aholining nisbiy ko‘payishida,
yuqorida aytilganidek,
asosiy jihat foiz
hisobiga qaratiladi.
2-rasm.
2000 – 2018-yillar oralig‘ida aholi sonining o‘sish ko‘rsatkichlari
Ushbu mazmundagi masalalarga, ayniqsa, e‘tiborli yondashish lozimdir.
IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
381
№
_
55.
Jahon aholisining soni 2018-yilga kelib, 7 mlrd 621 mln kishiga
yetdi. Agar aholi soni 2012-yilda 7 mlrd 95 mln kishini tashkil etgan bo‘lsa,
2012 – 2018-yillar oralig‘ida aholi necha foizga ko‘payganligini toping.
Yechish.
Nisbiy o‘sish ko‘rsatkichlari foiz orqali
beriladi va ikki davr
oralig‘ida necha foizga o‘sganligini quyidagicha ifodalanadi:
joriy yildagi aholi soni (S
) – 7 621 000 000 kishi;
o‘tgan davrdagi aholi soni (S
) – 7 095 000 000 kishi;
formula asosida hisoblanadi:
Do'stlaringiz bilan baham: