«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

502 
Javob
: Estoniya, Latviya, Litva; Ukraina, Moldova, Ruminiy, Bolgariya; 
Vengriya, Xorvatiya davlatlari hamda ular

ustunsimon
tarzda joylashtirilgan. 


Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar: 

№

_

189. 
Xitoyning metallurgiya markazlarini karta orqali joylashuv o‘rniga 
bog‘liq holda, zarjir sifatida joylashtiring.

№

_

190. 
Germaniyaning mashinasozlik markazlarini karta orqali o‘zaro 
ketma-ketlikda joylashtirib, qulay usulda o‘rganing.

№

_

191. 
Jahonda kungaboqar yetishtiruvchi davlatlarni kartadagi o‘rniga 
bog‘liq holda shunday joylashtiringki, natijada yunon harflaridan biri hosil bo‘lsin.

№

_

192. 
Yevropa qit‘asidagi shamol quvvatidan elektr-energiya ajratib 
oladigan davlatlarni muvofiq ravishda joylashtirilsa, qanday shakl kelib chiqadi?

№

_

193. 
Jahondagi boshqaruv shakliga ko‘ra, prezidentlik respublikalarini 
qulay usulda xotirada mustahkamlash uchun zanjir hosil qilib joylashtiring.

№

_

194.
Shimoliy ―bug‘doy belbog‘i‖dagi davlatlarni kesmaga joylashtiring. 

---

---

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

503 


Amaliy jihatdan tavsiyalar: 
Karta bilan ishlash qulay va samarali ekan, boshqa geografik bilimlarni ham 

xarita bilan bog‘lashga harakat qilib, yangi usullar bilan xotiraga muhrlash lozim.

VIII. MAMLAKAT VA HUDUDLARNI IQTISODIY RAYONLASHTIRISH 

JIHATLARI

Har bir mamlakat iqtisodiy, tabiiy va ma‘muriy birliklarga bo‘lib

o‘rganiladi. Chunki rayonlashtirib, tizimga solib o‘rganilmagan mamlakat 
geografiyasiga chinakam geografik asar sifatida qarash mantiqsizlik bo‘ladi.
Iqtisodiy rayon – mehnatning geografik taqsimlanishi 
asosida o‘z ixtisoslashuviga ko‘ra bir – biridan farq qiladigan
hududlar bo‘lib, asosan, quyidagi omillar ta‘sirida 
shakllanadi:


hududning yaxlitligi va o‘ziga xos geografik o‘rni;



xo‘jaligining ixtisoslashuvi;



rayon hosil qiluvchi markazlarning mavjudligi;



tabiiy sharoiti va tabiiy resurslari;



transport va boshqa infratuzilmalarning rivojlanganligi;



demografik vaziyati va mehnat resurslari;



joyning tarixiy rivojlanish xususiyatlari va h.z.

Iqtisodiy rayonlar mintaqaviy iqtisodiyot va mintaqaviy 
siyosatning obyekti hisoblanadi. Agar ilgari iqtisodiy
rayonlashtirish xalq xo‘jaligini rejalashtirish maqsadida 
ajratilgan bo‘lsa, hozirgi sharoitda ular ishlab chiqarishni
hududiy tashkil qilishning asosiy shakli, davlat mintaqaviy 
siyosatining
obyekti, 
ishlab
chiqarish 
kuchlarini

---

---