«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya
IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
Download 1.44 Mb.
|
Iqtisodiy va ijtimoiy geografiya-hozir.org
IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
90 ularning qurilish harajatlari iqlim hamda muhandislik-geologik sharoitlarga bog‘liq holda farqlanadi. Qishloq xo‘jalikgi uchun tabiiy sharoit alohida ahamiyatga ega. Agar sohaning ixtisoslashuvi va samarasi jumladan, O‘zbekiston uchun to‘g‘ridan- to‘g‘ri tuproqning tabiiy unumdorligi, iqlim, hududning suv tizimi bilan bog‘liqdir. Turli ekinlarni yetishtirish va qishloq xo‘jaligi hayvonlarini ko‘paytirish agroiqlim sharoitlari muhim ahamiyatga ega. Iqlim sharoitlarini qishloq xo‘jalikgi ishlab chiqarishiga ta‘sirini agroiqlim ko‘rsatgkichlari orqali miqdoriy ifodalash mumkin. Agroiqlim qonuniyatlarini o‘rganish mamlakatlar milliy iqtisodiyotini agrar sohasini boshqarish uchungina emas, balki iqtisodiy-siyosiy tahlil uchun ham g‘oyat zarurdir. Tabiiy sharoitning insonlar hayotiga salbiy ta‘sirini ham kuzatish mumkin. Tabiiy ofatlar – tabiiy sharoitning maxsus shakli bo‘lib u yoki bu joyning noxush va xavfli hodisasidir. Maxsus adabiyotlarda tabiiy ofatlar tushunchasi kutilmagan holatlarni keltirib chiqaruvchi xavfli tabiat hodisasi sifatida tavsiflanadi. Kutilmagan holatlar deganda muayyan hududda tabiiy ofat yoki texnik avariya tufayli me‘yordagi insonlar hayot foaliyati sharoitlarining buzilishi, sezilarli moddiy yo‘qotishlar, insonlar salomatligi va atrof-muhitga yetgan zararlar, o‘lim oqibatida yuzaga kelgan favqulodda vaziyatga aytiladi. Keng tarqalgan va inson hayoti uchun xavfli bo‘lgan tabiiy ofatlarga yer qimirlashi, suv toshqini, bo‘ron, dovul, qor ko‘chkilari va tuproq (tog‘) surilmalari, vulqonlar, torf va o‘rmon yog‘inlari, quyun, yer cho‘kishi, tsunami hodisalari kiradi. Tabiatning noxush hodisalariga qurg‘oqchilik, muzlash, qattiq sovuq, chaqmoq, kuchli va uzoq davom etuvchi sel-yomg‘irlar, do‘l kabilarni misol qilib ko‘rsatish mumkin. Noxush va xavfli hodisalarning barcha ko‘rinishlari gidrometereologik va geologik-geomorfologik turlarga ajratiladi. Kamroq tarqalganlari orasida quyoshli |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling