ishlaridan bexabar h old a, vistseral leysh m an iozi q o 'z g 'a tu v ch isin i
aniqlaydilar va ularni o 'z nom lari bilan L eishm ania d on ov an i deb
atayd ilar. Ingliz olim lari P .F .B o ro v sk iy n in g ilm iy n atijalari bilan
ta n ish gan d an keyin (1 9 4 5 -y ), teri leysh m a n iozi q o 'z g 'a tu v c h is ig a
B o ro vskiy tanachalari
degan sinonim kiritganlar.
Epidemiologiyasi. Leyshmaniozga qarshi kurashdagi yutuqlaming asosiy
qismi hududimizda xizmat qilgan olimlar va mutaxassislar nomlari bilan
bog'liq. Visseral va teri leyshmaniozining shahar turlari to'liq yo'qotilgan
bo'lsa, teri leyshmaniozining qishloq turi respublikamizda bugungi kunda
faqat manbai bor joyda, y a ’ni kemiruvchilar yashaydigan cho'l, qumlik
voh alarida uchraydi. B uxoro, N a v o iy , Q ashqadaryo, Surxondaryo,
Xorazm viloyatlari va Q oraqalpog'iston Respublikasining ayrim cho'l
vohalarida, ichidan qizil dumli qum sichqoni va nozik oyoqli yumronqoziq
asosiy infeksiya saqlovchilaridir. Ulardan qon so'rib olish vaqtida odamga
infeksiya yuqtiradigan, kasallik tashuvchi chivin (maskit) Phlebotomus
papatachi topildi. Bir necha yil a w a l ko'p tarqalgan teri leyshmaniozining
h ozird a kam u ch rash in in g a s o s iy sab abi k eltirilg a n k a sa llik n in g
epidemiologik zanjirini aniqlab, uning uzishga qaratilgan harakatlar bo'ldi.
Teri le y sh m a n io z in in g sh a h a r (sin o n im la r i b irin ch i tip, kech
yaralanadigan Ashxabod xili, Q o'qon xili, yil yarasi), qishloq (ikkinchi
tip, o'tkir nekrozlanadigan, pendinka, murg'ab yarasi) va uchinchi tip
yoki tuberkuloid leyshmaniozi turlarini ajratadilar.
K lin ik a si. M a sk itn in g q on s o 'r ib , terini ja r o h a tla g a n jo y id a
Do'stlaringiz bilan baham: |