O ' z be k is to n respublik asi oliy va o'rta m a X s u s ta lim V azir lig I a d h a m vaisov teri va tanosil

136

---

Tashxisi quyidagilarga asoslanadi: o ‘ziga xos asosiy belgilarning 
ko'rinishi, zam b u ru g iam i ekish y o ii bilan aniqlash.
Davosi. Sochlar qirtishlab olinib, oltingugurt tutuvchi (sulsen) sovun 
bilan issiq suvda yuviladi.
Dermatomikozlar
Bu turdagi zam burug‘li yuqumli kasalliklar epidermis, derma va teri 
hosilalarini (sochlar, tirnoqlar) zararlaydi.
K asalliklam i chaqiruvchi zam burug‘lar asosan, 3 turda b o iib , ular 
o ‘z navbatida bir necha guruhlarga b o iin ad i:
- Trichophyton ( 17 ga yaqin turlarga b o iinad i);
- Microsporion ( 10 ga yaqin turi bor);
- Epidermophyton ( birgina turi bor).
D crm otofitiyalar har xil allergik reaksiyalarni chaqirishi patologik 
o ‘choqlardan uzoqroqda joylashishi mumkin.
Epiderm ofitiya 2 xil asosiy k o ‘rinishda uchraydi: birinchisi oyoq 
panjalari epidermofitiyasi, chaqiruvchisi Trichophyton m entagrophytes 
var in terd ig iatale b o i ib , uch xil klinik k o ‘rinishi tafo v u t qilinadi: 
jumladan, skvamoz, intertriginoz va disgidrotik xillari, ikkinchisi esa 
chov epiderm ofitiyasi b o iib , chaqiruvchisi T richophyton floccosum 
hisoblanadi.
Oyoq panjalari mikozi (Mycosis pedum) - eng k o ‘p uchraydigan panja- 
lararo terining surunkali kechadigan yalligianishi b o iib , k o ‘pincha ba- 
hor-yozda o ‘tkir qaytalab turadi. Oyoq panjasi mikozini turli dermato- 
fitlar chaqiradi va faqat odam lar kasallanadi. K asallik nam m om da, 
basseynda yoki boshqaning oyoq kiyimini kiyganda yuqishi mumkin.
Oyoq panjalari epidermofitiyasining (mikozi) skvamoz turida o'ziga 
xos belgilarni k o 4rish m um kin. T ovonda, p an jalar o ra lig id a terining 
y a llig ia n ish i k o ‘rin ib -k o ‘rinm ay qizarib, ustida m ayda kepaksim on 
p o ‘stloq tashlab turib, bemomi uzoq vaqt bezovta qilmaydi. Lekin oyoq 
k o ‘p terlashi yoki boshqa biror ta ’sir tufayli yalligianish kuchayib, kasallik 
intertriginoz yoki disgidroz turlariga o'tishi mumkin.
Oyoq panjasini intertriginoz epidermofitiyasida yalligianish o ‘choqlari 
keng tarqalm aydi, k o ‘pincha oyoqning 3 va 4 barm oqlar o ralig i terisi 
shishib, bukkanga o ‘xshab (matseratsiya), yorilish va po ‘st tashlash bilan 
ifodalanadi. B arm oqlar orasidagi terida shilinishlar va m ayda subepi- 
dermal pufakchalar paydo b o ia d i. Barmoqlar bir-biriga tekkanda, teri 
q o ‘shim cha ja ro h a tla n a d i va ikkilamchi infeksiyalanishga im koniyat 
tu g ‘iladi va bu k o 'p in c h a lim fangoit va lim foadenitga olib keladi. 
Bemorni yurganda, qattiq og‘riq qiynaydi.
137

---

Oyoq panjasining disgidrotik turida yuqorida keltirilgan belgilarga 
q o ‘shimcha o ‘tkir yalligianish belgilari, y a’ni panjaning turli sohalarida 
pufakchalar va k o ‘p kamerali pufaklar kuzatiladi, ular yorilib, atrofida 
epidermis b o ia k la ri osilib turadigan eroziyalar paydo b o ia d i. Epider- 
mofitiyaning bu turida yangi pufakchalar, yiringchalar. eroziyalar hosil 
b o iib , pilchirash kuzatiladi. Yangi-yangi paydo boiay o tg an toshm alar 
bemor tinkasini quritib, haroratini k o ‘taradi, qichishish va og4riq esa 
bemorni q attiq bezovta qiladi. Bemor vaqtida davolanm asa, tananing 
boshqa qism larida yangi pufakchalar va tugunchalardan iborat allergik 
toshm alar paydo b o ia d i.