O xoshimov, S. Saidaxmedov

O‘ZGARMAS TOK DVIGATELLARINING MEXANIK TAVSIFLARI

O‘zgarmas tok dvigateli mexanik tavsifining ifodasini aylana- yotgan mashinaning yakor zanjiridagi elektr yurituvchi kuchla- rining muvozanatidan kelib chiqqan holda aniqlaymiz:
^Un ^{— + IR + ö U„ (2.13)
bu yerda: U} s ^{— ta'minot tarmog‘i kuchlanishi, V; $J — cho‘t-} kalardagi kuchlanish tushishi, V.
EYK va dvigatelning elektromagnit momentining qiymati quyidagicha aniqlanadi:
_2m (2.14)

2ua
^{M _ pN} ‹f›I -— C g ‹f›I _(2.15)
bu yerda: N — yakor chulg‘amidagi aktiv o‘tkazgichlar soni; a — yakor chu1g‘ami parallel shoxchalari soni; G — bitta qutbning magnit oqimi, Vb; m — yakoming burchak tezligi, 1/s; I - yakor toki, A; fi— yakor zanjiri qarshiligi, f2.
U bilan yakorga berilayotgan kuchlanishni belgilaymiz va uni tarmoq kuchlanishi İt va fi _.oh ning ayirmasiga teng deb hisob- laymiz. Bundan tashqari yakor qarshilİ yp Va yakor zanjiri qarshiligi R bir-biridan farq qiladi. Bunda fi qo‘shimcha qarshilik- lar va yakor qarshiligining yig‘indisiga teng.
(2.14) va (2.15) tenglamalarga ko‘ra £ va M parametrlar SI birliklar tizimida olinadi, u holda Cz -- ^C _{M -} pNî2na)“'. Agar dvi- gatel yakorining burchak tezligi aylanish chastotasi n (ayl/min) bilan almashtirilsa, u holda quyidagini olamiz:
pN 2s _ ^p

2s 60

• 
  -- 0,1047C
  

60a
(2.16)

(2.14) va (2.16) ifodalardagi qiymatlarni (2.13) formulaga qo‘ysak, o‘zgarmas tok dvigatelining mexanik tavsifi tenglama- siga ega bo‘lamiz:

U R

C_E P CgC_M ‹P
^{, M} (2.17)

bu yerda: fi — dvigatel yakor zanjirining qarshiligi bo‘1ib, u yakor chulg‘ami qarshiligi r „ qo‘shimcha qutblar r„ va qoplovchi ^{chulg‘am1ar r}ach ^{qarshiliklar yig‘indisidan iborat.}
Dvigatel nominal rejimda ishlayotganini hamda o‘zgarmas
öP t.gpp„ va o‘zgaruvchan AP _'.•garuvc isroflar teng ekanliklarini
hisobga olgan holda quyidagini yozish mumkin:


(2.19)
bu yerda: r,q — dvigatel yakori qarshiligining nisbiy qiymati; fip=
-r Rpp nominal rejimda ishlayotgan mashina yakor zanjiri
qarshiligining absolut qiymati.

4.