O 'z b e k is t o n r e s p u r L ik a s L o L iy va o 'r t a m a X s u s t a 'l I m V a z ir L ig I

II. Ib ra t-n a m u n a m etodlari.
Ibrat-nam una metodi. B olalar tarbiyasida ibrat-n am u n an in g aham ivati kattadir. 
N a m u n a
yoki 
ibrat 
usuli 
bolalardagi 
taq lid ch an lik k a 
asoslanadi. 
T aqlid 
bosh q alarn in g xu lq —atvorini, yurish—turishini ongli yoki 
ixtiyorsiz ravishda 
tak ro rla sh dem akdir. N am u n ad an xalq p ed ag o g ik asid a ham keng foydalanilgan. 
O ta -b o b o la rim iz o ’z farzandlarini ham isha y ax sh ilard an . donolardan. u lu g ’ 
k ishilardan ibrat o lish g a d a ’v a t qilib kelganlar.
III. R a g 'b a tla n tirish va ja zo la sh .
B o la o 'z x a tti-h a ra k a ti, q ilig 'ig a b o shqalarning baho b erish larig a m uhtojdir. 
Shuning u chun ham b o lalar biror h arakat yoki qiliq q ilsalar, darhol atrofdagi 
k ish ilarg a qaraydilar. B o lalar h ay o tid a va k am o lo tid a ularni qurshab olgan va 
te v a ra k -a tro fd a g i k ishilar ham d a jam o atch ilik n in g u larning x a tti-h a ra k a ti va 
x u lq ig a bergan bahosi g 'o y a t katta aham iyatga egadir.
131

---

O 'quvchilarni tarbiya/ashda ra g 'b a tla n tirish va ja zo la sh n in g sam arali natija 
berishi uchun quyidagi sh artlar m avju d bo 'lishi kerak:
— tarbiyachining obro 'si;
— ra g 'batlantirish va ja zo la sh n in g haqqoniyligi.
R ag 'b atla n tirish n in g
m a 'q u lla sh , 
k o 'n g lin i 
k o 'tarish , 
ishonch 
bildirish, 
m aqtash m ukofotlash kabi shakliari m avjud.
Ma'qullash.
R ag 'b atla n tirish n in g eng k o 'p tarqalgan shakllaridan biri b o 'lib
o 'q u v c h in in g
m uvaffaqiyati 
va 
y ax sh i 
x u lq -a tv o rin i 
m a 'q u lla sh d ir. 
B osh 
qim irlatish, tabassum , y u z va q o ’l harak atlari, “ b alli” , “ b arak alla” kabi s o 'z va im o - 
ishoralar bilan bolalar x a tti-h a ra k a ti m a 'q u lla n a d i.