AfFektlar vujudga k elishining dastlabki bosqichida har
bir sh ax s o ‘zini tutish va o'zin i q o ‘lga olishn i uddalashi
m u m k in . K eyingi bosqichlarda irodaviy nazorat y o ‘q oladi,
iro d a siz harakatlar am alga o sh ir ila d i, o ‘y la n m a y xatti-
harakat q ilin a d i. A ffektiv holatlar k o‘proq m as'uliyatsizlik,
a x lo q sizlik , m astlik tufayli sodir b o ia d i, lekin shaxs har
bir xatti-harakati uchun javobgardir, chunki u a q l-za k o -
vatli insondir. Affekt holat o'tib bo'lgan shaxsning mhiyatida
o so y ish ta lik , charchash alom atlari yu zb erad i. Ba'zi paytlar
h o lsiz la n ish , jam iki narsaga loqayd m unosabat, harakat-
sizlik , faollik barham top ishi, hatto uyquga m oyillik yu z
beradi. S h u bilan affektiv shok (fransuzcha
choc — zarba
degan m a ’n o n i anglatadi) holati sod ir b o la d i, oqibatda
o rg a n izm n in g ichki a'zolari funksiyasi buziladi, hatto yurak
xuruji ( lo t in c h a
arctus
—
infarkt
—
„xa vf (o'ldirgUch
“ ,
y u n o n c h a
m iokard mys
—
tomir, kardia — yurak
degan
m a 'n o n i bildiradi) yuzaga keladi. Shuni unutm aslik kcrakki,
a ffek tiv q o ‘z g ‘a lish m u ayyan d avrgach a d avom e tish i,
ba’za n o lq tin - o ‘qtin kuchayishi yoki susayishi m um kin.
S t r e s s . S tress (in g liz c h a
stress —
s o ‘z id an o lin g a n
b o ‘lib,
jid d iy lik , keskinlik, zo'riqish)
degan m a ’nolarni
an glatadi. X X asrning ikkinchi yarm idan boshlab kcskin
vaziyat tu fayli vujudga kcladigan e m o tsio n a l holatlarni
Download Do'stlaringiz bilan baham: |