Irodaning individual xususiyatlari va fen o m en la ri m av-
jud b o ‘lib, inson faoliyatining m aqsadga m u vofiq ravishda
am alga oshirishini ta'm inlaydi. Iroda sh axs faoliyatining
ichki qiyinchiliklarini yengishga qaratilgan o n g li tu zilm a-
dan iborat b o lib , u o kzini o ‘zi boshqarish sifatida dastaw al
o'ziga, o ‘z h issiyotiga va xatti-harakatlariga hukm ronlik
qilishda aks etu vch i psixologik hodisadir. Irodaning kuchi
yoki k uchsizligini aks ettiruvchi holatlar u n in g individual
xususiyatlarini n a m o y o n qiladi. S h u atam a lard a n kelib
chiqqan holda, irodasi kuchli va irodasi k u c h siz odam lar
ham da ularning ijobiy va salbiy sifatlari, fazilatlari, xislatlari
» hamda illatlari to'g'risida m ulohaza yuritiladi.
Irodasi kuchsizlikning patologiyasi m avjud b o'lib , ular
abuliya (yu n on ch a
abulia — qat'iyatsizlik
d egan m a'n oni
anglatadi) va apraksiya (yu n on ch a
apraxia—harakatsizlik
m a’n osini bildiradi) atamalari bilan ifo d alan a d i. A buliya—
bu m iya p atologiyasi negizida vujudga keladigan faoliyatga
intilishning mavjud em asligi, harakat q ilish , am alga o sh i-
rish uchun qaror qabul qilish zarurligini an glagan tarzda
shunday qila olm aslikdan iborat inson ojizligidir. M asalan,
shifokor ko'rsatmalariga rioya qilish zarurligini t o ‘g ‘ri fahm -
lagan. an im o abuliyaga uchragan b e m o r b ir o r narsani baja-
rishga o 'zin i m u tlaq o y o l la y olm ayd i. A p rak siya— miya
tu zilishining shikastlanishi tufayli yuzaga keladigan hara-
katlar m aqsadga m u vofiq ligin in g m urakkab b uzilishidan
iborat psixopatologik holatdir. Nerv to ‘q im alarining buzilishi
Download
Do'stlaringiz bilan baham: |
