qon (lo tin c h a —
sanduis yoki sanduinis
), qora o ‘t (yu n on -
cha —
metas „q a ra “, chole ,p ‘t
“), b a lg‘am (yu n on ch a —
„ phledma“)
kabilardan iboratdir. U n in g m ulohazasicha:
1) o ‘tn in g xu su siy a ti—quruqlikdir, u n in g vazifasi— tana
a ’zolarid a q u ru q lik n i saqlab turish yok i badanni quruq
tutishdir; 2) q o n n in g xususiyati— issiqlikdir, uning vazifasi
tanani isitib turishdir; 3) qora ow n ing xususiyati— nam lik-
dir, u nin g v a zifa si— badanning nam ligini saqlab turishdir;
4)
b a lg ‘a m n in g (sh ilim sh iq m o d d a n in g ) x u s u s iy a ti—
sovuqlikdir, uning vazifasi— badanni sovitib turishdan iboratdir.
G ippokratning ta’Iimotiga ko‘ra , h arb ir insonda shu to‘rt
xil suyuqlik mavjud b o iib , uning bittasi ustuvorlik kasb eta-
di. Mazkur aralashm a (lotincha—
femperamentum)\i\rdtm
qay-
si biri salnioqli b o 4Isa, shunga qarab insonlar temperament
jih a td a n fa r q la n a d ila r, c h u n o n c h i,^ x o le r ik d a sariq o kt,
^sangvinikda q on jm elan xolik d a qora o ‘tjHegm atikda balg‘am
(shilim shiq m od d a) ustun bo'lishi ta’kidlanadi.
G ip p o k ra tn in g to ‘rt xil m o d d alar (suyuqliklar) ara-
lashm asi, y a ’ni „tem p eram ent“ tu sh u n ch a si va uning tip o -
logiyasi (san gvin ik , xolerik, flegm atik, m ela n xo lik ) ram ziy
m a ’n od a hozirgi zam on p sixologiyasid a ham q o ‘llanilib
kelinm oqda.
T em p eram en tn in g ilm iy-p sixo logik asoslari va uning
fiz io lo g ik m e x a n izm la r i ijtim o iy -ta r ix iy ta ra q q iy o tn in g
Download Do'stlaringiz bilan baham: |