sistem asi xu susiyatlarin ing o kzaro q o ‘sh ilu v in i nerv s is
tem asining tipi deb nomlaydi va uni to ‘rtta tipga ajratadi:
a) kuchli, m u vozan atli, epchil; b) k u ch li, m uvozanatsiz,
epchil; d) kuchli, m uvozanatli, sust; e ) k uchsiz tip.
Yirik rus psixologlaridan B .M . T ep lov (1 8 9 6 — 1965)
va uning shogirdlari ham da m aslakdoshlari i.P . Pavlovning
tadqiqotlarini d a v o m ettirib. inson nerv jarayonlari xusu-
siyatlarin in g o ‘ziga x o s tom oniarin i o ch ish g a muvaffaq
bo'ldilar. U la r n erv-fiziologik jarayonlarning nozik qirrala-
rini o ‘rganishda m axsus m oslam alar yordam i bilan o lzga-
rishlarni qayd q ilish ham da olingan natijalarni m atem atik-
statistik m e to d la r orqali hisoblash
ishíarini olib boradi.
B .M .T e p lo v ilm iy m aktabi n a m o y a n d a la rin in g m a 'lu -
m otlariga q a ra g a n d a , insonda h o sil q ilin a d ig a n shartli
reflek sla rn in g b a ’zi bir individual x u su siya tla ri o 'za ro
u yg'u n lik k a ega d ir. U larning ta 'b irich a , o ‘zaro b o g ‘liq
individual xususiyatlar tizimi ncrv sislem asin in g muayyan
xususiyati bilan tavsiflanadi. Jum ladan, o ‘zaro b o g la n g a n
x u su siy a tla r, b ir in c h id a n , shartli q o ‘z g ‘o v c h i m u sta h -
kam lanishi d a v o m etishidan qat'i nazar, shartli reflekslar
so'nish i darajasiga, ikkinchidan, q o lz g ‘ovch ilarn in g kuchli
yoki kuehsizligi bilan shartli reaksiyaning hajmi orasidagi
tafovutlarga, u ch in ch id a n , asosiv q o ‘z g ‘aluvchi sezgirligiga
b e g o n a q o ‘z g ko v c h in i ijobiy (s a lb iy ) t a ’sir
0
‘tk a zish
Download Do'stlaringiz bilan baham: |
