tegishli ekanligi tushuntiriladi. Shu b o is tem p eram en tn in g
u yoki bu xususiyati nerv sistem asin ing birorta xislati bilan
e m a s, balki xu su siyatlarn in g tu rk u m la ri b ilan aloqaga
kirishadi. B uning ta ’sirida, nerv sistem asi xususiyatlarining
m iqdoriy m unosabatlarida tem peram ent xususiyatlari ham
sifat o ‘zgarish in i yasaydi.
Y ig ir m a n c h i a srn in g 6 0 — 7 0 -y illa r id a ushb u so h a
b o ‘y ic h a o lib b orilg a n ta d q iq o tla rn in g k o 'r sa tish ic h a ,
tem p era m en tn in g psixologik tavsifi bilan I.P. Pavlovning
tiplari o ‘rtasida o kxshashlik aloqalari mavjudligiga hech
q and ay sh u b h a y o ‘qdir. T em p era m en tg a taalluqli nerv
sistem asin in g tiplari ham insonga, ham hayvonlarga
te -
gishli b o ‘lib, ular u m u m iy tiplar d eb nom lanad i. B ino-
b arin, te m p e r a m e n tn in g fizio lo g ik a s o s i—bu nerv s is
tem asining u m u m iy tiplaridir. Biroq, 1. P. Pavlovning tiplari
bu nerv sistem a si xususiyatlarining tan h o tipik birikmasi
em asdir, ch u n k ! keyinchalik bu borada yangi birikmaiar
to p ila d i. L e k in ajratilgan tip la rn in g barch asi bir tekis
aham iyatga m o lik em asligi tufayli ularning en g asosiylari
kuchli va k u c h siz tiplardan tashkil top ad i.
N erv sistem a si tiplarining kelib chiqishi
N erv sistem asi um um iy tiplarining kelib chiqishi haqida
m u lohaza yuritilganda, albatta, I.P. Pavlovning ta ’lim otini
tilga olib o ‘tish m aqsadga m uvofiq, c h u n o n c h i, irsiyat y o kli
bilan shartlangan tip — bu genotip demakdir. Hozirgi davrda
nerv sistem a sin in g u m u m iy tipi (g e n o tip ) irsiyatga bogMiq
Download Do'stlaringiz bilan baham: |