Odam bo‘lish qiyin: roman va hikoyalar
Download 1.53 Mb. Pdf ko'rish
|
|
Odam bolish qiyin
89 , xo‘rlangan his qildi. Shu daqiqadan boshlab, uni tizzalarida olib o‘tirgan, erkalab yuzko‘zini sila gan Husanxon akani o‘zining eng ashaddiy dush manidek yomon ko‘rib qoldi. Dars tugagach, bir o‘rtog‘idan so‘radi: – In’omning otasi kim? – Bilmaysanmi? – dedi o‘rtog‘i. – Tuman ijro qo‘mi raisida. Abdullaga hamma narsa oydinlashdi. In’om ning otasi amaldor, uning otasi esa kichik bir artelda ishlaydi! Mana, masala qayerda. Uning xo‘rligi kelib ketdi. Lekin yig‘lamadi. Yuragida ko‘tarilgan nafrat yig‘idan kuchlilik qildi. Uyda dadasi, aytdingmi, deb so‘raganda, bir zum ik kilanib turdi, keyin dedi: – Salom deb yubordilar. Ishlari ko‘p ekan, ertaga yo indinga boraman, dedilar. Albatta bo raman, dedilar. – Rahmat, rahmat, – dedi G‘afurjon aka se vinib. – Husanxon akang tilla odam, tilla. Ko‘r dingmi, o‘g‘lim, yaxshilik qilsang yaxshilik qayta di. Hech kim seni unutmaydi. Shu joyda Abdulla o‘zini to‘xtatolmadi, ho‘ng rab yig‘lab yubordida, uyga otildi. – Nima qildi, o‘g‘lim? Nima qildi? – dedi orqa dan G‘afurjon aka. Ammo Abdulla javob bermadi, papkasini tok chaga uloqtirib, o‘zini karavotga tashladi. G‘afur jon aka ham, Shahodat opa ham qancha uri nishmasin, u yig‘isining sababini aytmadi. Ora dan bir oy o‘tdi. Husanxon aka kelmadi. Kech qurun doktor buyurgan tuzsiz kaptar sho‘rva ichib o‘tirar ekan, G‘afurjon aka xotiniga dedi: Olmas Umarbekov 90 , – Esingdami, o‘g‘ling Husanxonni aytib kelib, yig‘ladi?! Nega yig‘laganini endi bildingmi? Hu sanxon o‘shanda, borolmayman, degan. Shun ga yig‘ladi o‘g‘ling. Agar shunday demaganida haligacha kelardi. – Endi, aytib kel, demang, – dedi Shahodat opa. – Yana qiynaladi. – Aytmayman. Men hech qachon Husanxon shunday qiladi, deb o‘ylamagan edim. O‘ttiz yillik o‘rtog‘a... – Qo‘ying, o‘ylamang, – yupatdi erini Shahodat opa. – Sog‘ayib ketganingizda o‘zi uyalib qoladi. Baxtimizga o‘g‘lingizning umri uzoq bo‘lsin. – O‘shanda bekor qildim aytib kel deb, – xo‘rsindi G‘afurjon aka. O‘shandan beri xomush, serfikr bo‘lib qoldi. Chindan ham shu voqea Abdullani o‘zgartirib yuborgan edi. U endi faqat o‘ziga ishonishga, dunyoda yomon odamlar yo‘q emasligiga, yaxshi o‘qib, katta obro‘li odam bo‘lib yetishishga astoy dil qaror qilgan edi. Bu qarorni amalga oshirish dagi birinchi qadam – o‘qish, o‘qiganda ham a’lo o‘qish edi. Lekin o‘sha yili u qancha tirishmasin, yaxshi o‘qiy olmadi. To‘satdan boshiga tush gan tashvishdan qutulolmagan, Husanxon aka ga bo‘lgan nafrati kuchliligidan ona tilini yaxshi o‘zlashtirolmagan edi. Lekin sakkizinchi sinfdan boshlab hamma narsa o‘zgardi. Birinchidan, Husanxon aka, Siddiq akaning o‘rniga boshqa o‘qituvchilar kir di. Buning ustiga uning o‘zi ham vaqtni bekor o‘tkaz may o‘qishga jonjahdi bilan berildi. Natija Odam bolish qiyin 91 , yaxshi bo‘ldi. Sakkizinchi sinfni ham, to‘qqizinchi sinfni ham a’lo bitirdi. In’om zo‘rg‘a uchto‘rtga ilindi. Bundan Abdullaning boshi osmonga yetdi. U niyat qilsa, boshqa yutuqlarga ham yetishi shi mumkinligini angladi. Faqat mehnat qilish ke rak, hamma narsaning asosi mehnat. Otasi haq. Mehnat qilsa bir kunmas, bir kun Husan xon akalar uning oyog‘iga bosh qo‘yishadi. Qachon o‘sha kun kelarkin? Qachon? O‘qishning to‘rtin chi choragi tugay deb qolganda, Abdullani direk tor huzuriga chaqirishdi. – Seni medalga mo‘ljallayapmiz. Bu yog‘ini bo‘shashtirma, – dedi direktor. Abdulla sevinchi ichiga sig‘may direktordan minnatdor bo‘lib chiqdi va yana mutolaaga beril di. Uning ko‘ziga o‘qishdan boshqa hech narsa ko‘rinmay qoldi. U o‘qidi, mukkasidan tushib o‘qidi va orzusiga yetdi. Maktabni oltin medal bi lan tamomladi. In’om esa yiqildi. Hamma achinsa ham, unga faqat Abdulla achinmadi. VIII Poyezd bir ohangda taqtuq, taqtuq qilib bo rardi. Yarim kecha bo‘lishiga qaramay, Abdul laning negadir uyqusi kelmasdi. Kupeda undan boshqa hech kim yo‘q. Abdullaga bu ma’qul edi. U o‘z fikrlari, orzulari bilan band, hozir hech kimni ko‘rgisi, hech kim bilan gaplashgisi kel masdi. Vagon derazasi ortida lipillab o‘tayotgan balandpast daraxtlar, u bilan birga suzib bo rayotgan sonsanoqsiz yulduzlarga tikilar ekan, ko‘nglida qandaydir xotirjamlik, sokinlik his qil |
