Odamlar tomonidan tuproqqa solinadigan, tarkibida o'simliklami o

Marganetsga barcha qishloq xo‘jalik ekinlori talabchon bo‘lib, uni oyniqsa donli ekinlor, dukkokli-don, qondlovlogi, ildiznevalilor, kartoshka vo mevoli daraxtlor ko‘p talab qilodi. Borglarning oqori.shi va sorghsh dog^aming paydo bo^ishi, dukkokli ekinlar borgining yoppasigo xlorozga cholinishi, bodring plostinkasining buralib qolishi norgonets tonqisligining ososiy belgilaridon hisoblonodi.
Marganets yuqori oksidlash-qoytarilish potensialigo ega, shu bois u o‘sinliklor tonasido sodir boiladigon biologik oksidlosh reoksiyolarido fool qatnoshadi.
Morgonets fotosintez jorayonido muhim o‘rin tutodi, qand moddalar va xlprofill miqdorini ko'poytiradi, oskorbin kisloto sintezido ishtirok etuvchi fermentlor tarkibigo kiradi.
U o‘sinliklar hujayrolarining suv tutishi qobiliyotini oshiradi va hosil elenentlarining ko‘proq soqlanishigo yordam berodi.
Tuproqda marganets miqdori 1% gocho yetodi, lekin uning ososiy qisni o‘simliklor tomonidon qiyin o^lashtiriladigan shokldodir.
Morganetsli o‘g‘itlar qoTash hisobiga qond lavlagidon 23,7, bug‘- doydan 2,2, nakkojo‘xoridon 11,8 vo arpadan 3,0 s/ga qo'shincho hosil olinodi.
Torkibida 70% li Mn tutgan marganets sulfot qinnotboho mikroo‘g‘it hisoblanodi va undon sobzovot ekinlarini o‘g‘llloghda foydalanilodi.
Margonets fosforli o‘g‘itlor bilan birga qoMlanilganda yaxshi so- naro berodi, shu bois norgonetsli o‘g‘itlor superfosfat ishlob chiqarishdo yo'lgo qo^ilgan. Shuningdek, Mn kompleks o^lg‘itlor torkibigo hom kiritiladi.
Tuproqqo, odatdo margonets 2,5 kg/go hisobido kiritilodi. Morgonetsli o‘g'ltlornl urug‘ bilon oralashtirish o‘g"it qo‘llashning eng qulay usullaridon biri hisoblonodi. Buning uchun 50-100 gr chonosi morgonets sulfot olinodi va 1 s urug‘ bilan oralashtiriladi. Ildizdon tashqari oziqlantirishda 200gr marganets sulfat 100 litr suvda спИИЬ. 1 ga maydondagi nihrllarga purkaladi.
Rux o'simliklarda bir qator fermentlar tarkibiga kiradi va ularning aktivligini kuchaytiradi. Rux yetishmaganda o‘simliklarda auksinlar hosil boiishi buziladi. M^osix^^^ hisobiga murakkab uglevodlar sintezi, ihuarngdek, fosfor, rrgaark alrrkmalar hosil boTishi susayadi. Ruh yetishmaslik belgilari ko‘proq neytral va kuchsiz ishqoriy reaksiyaU koraonatli tuproqlarda kuzatiladi.
Harakatchan rux bo‘z tuproqlarda 0,09-0,6 mg/kg ga yetadi.
Ruxli o‘g‘itlar sifatida tarkibida 21-28% Zn bor sulfat (SO4 7H₂0) va tarkibida 2-7% Zn bor rux shlamlari ishlatiladi, bular tuproqqa 0,5-1,5 g miqdOTda so^nadi. Bundan tashqari 0,01 -0,02%li eritmasi ildizdan tashqari oziqlantirish uchun ishlatiladi. Bunda gektariga 200­400 litr eritma ishlatiladi. Chlgrtar ivitish uchun 0,003-0,004% li eritmasi ishlatiladi.
KOMPLEKS 0‘G‘ITLAR
Tarkibida ikki yoki und^ ortiq, 0‘srmlrklan uchun zarur oziq moddalarni saqlaydigan o‘g‘itlar kompleks o‘g‘itlar deb ataladi. Tarkibiga ko‘ra ikki komponentli (fosfonИ-kaИyИ, azotli-kaliyli, azotli- fosforli) va uch komponentli (azotli-fosforli-kaliyli), o^nish usul- lariga ko‘ra murakkab, murakkab-aralash, aralashtirilgan, agregat holatiga ko‘ra esa qattiq va suyuq kompleks o‘g‘rtlanga ar|lia^cldl.