Ёшларга ижтимоий-психологик хизмат кўрсатиш маркази
muvaffaqiyatsizlikka uchrasa, bu ishonchsizlik, qat’iyatsizlikva uyatchanglikning
rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
Noto‘g‘ri tarbiya: inson dunyoga kelar ekan, eng avvalo shaxs sifatida
shakllanishida oila, ota-onaning o‘rni juda muhim sanaladi. Ota-ona haddan tashqari
bolaga nisbatan g‘amxo‘lik, va haddantashqari talabchan bo‘lishlari ham bolada o‘ziga
bo‘lgan ishonch va uyatchanlik xususiyatlari paydo bo‘ladi. Bundan tashqari, agar
onaga g‘amxo‘lik yanada qat’iylashtirilsa va bolalarning talabchanligi ularning
imkoniyatlaridan oshsa pastlik kompleksi paydo bo‘ladi. Bunday bola chekinadi va
o‘zini jamiyatda namoyon bo‘ladigan darajada yaxshi emas deb hisoblaydi.
Bolada uyatchanlikni qanday yengish kerakligini bilish uchun siz quyidagi
maslahatlarga amal qilishingiz kerak:
Baqirish yanada ko‘proq maxfiylik va uytchanlikni keltirib chiqaradi. Bolalar bu
hatti-harakati uchun o‘zlarini aybdor his qiladilar va kelajakda ota-onalaridan maslahat
yoki yordam so‘ramaydilar. Bu vaziyatni yanada og‘lashtiradi va ishonch doirasini
to‘liq yo‘qligicha toraytiradi. Bunday hatti-harakat bolani o‘ziga tortib olishga majbur
qiladi va uni bu holatdan chiqarish ancha qiyin bo‘ladi.
Eshita olish: bolalarga e’tibor berish kerak. Biz diqatlilikka taqlid qilsak bolalar
o‘larining barcha muommolarini ko‘rsatishadi va aytib berishadi. Ammo, afsuski,
ertami-kechmi ular buni qilishdan charchashadi. Ular xafa bo‘lishadi, o‘lariga
chekinadilar va endi aloqa qilmaydilar.shuning uchun bolalar tomonidan aytilgan har bir
so‘z o‘ziga xos ma’noga ega. Har qanday muommolarni payqashva ularni tuzatish
uchun vaqt toppish uchunnafaqat ularni tinglash, balki eshitish ham kerak.
Qo‘llab- quvvatlash: g‘alabalar kabi mag‘lubiyat ham qabul qila olishi kerak.
Bolalar buni o‘zlari qanday qilib to‘g‘ri qilishni har doim ham bilmaydilar. Ko‘pincha
bitta muvoffaqiyatsizlikdan so‘ng, ular boshqa biror narsa qilishga urunishga jur’at
etmaydilar. Ota-onalik burchi bolaga uni qanday bo‘lsa, shunday sevishini
tushuntirishga majbur qiladi va undan mukamallik talab qilinmaydi. Oldingi
mag‘lubiyatlarga qaramay, sekin va ishonchli tarzda o‘z maqsadi sariyurishga o‘rgatish
kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |