G`IYBATNING TURLARI
G`iybat turli xil ko`rinishlarda, shakllarda bo`ladi. Eng yomoni bir vaqtning o`zida ham g`iybat xam riyo qilishdir. Chunonchi, biro damning oldida boshqa bir odamning aybi aytilsa u “ Alloxga shukurki: podshoxlarning oldiga kirish suyak ilinjida ularga yaltoqlik qilish balosi bizga yuqmadi”, deb riyo va bg`iybat qiladi. Yana bir misol: boshqalarni pastlatish va o`zini ko`tarish maqsadida: “Allox bizni xayosizlikdan asrasin”,deydi.
Goxida bir odamni maqtab keyin yommonlashga o`tadi.
Aytadiki: “Qanday yaxshi odam ediya! Ibodatlarni to`la to`kis ado etardi. Shunday odam shu axvolga tushib o`tiribdiya. U xam xammamizga o`xshab sabrsizlik qildi-ya”. Bu xam maqsadi birovni yomonlash rqali o`zini maqtash bo`ladi. Bu ish bilan u xam g`iybatchi, xam riyokor va xam maqtanchoqqa aylanadi.
G`IYBAT TURLARI
Allohdan qo`rqish va xaromdan ehtiyot bo`lishning yetarli darajada bo`lmasligi. Chunki Allohning buyukligi va xa bir ishdan voqifligini xis qilgan odam u Zotni g`azablantiradigan ishlardan o`zini chega oladi.
Biror ish tufayli yomon korib qolgan odamini g`iybat qilish bilan alamidan chiqish.
Goxida odam do`stlari bilan aloqani uzib qo`ymaslik uchun xam g`iybatga qo`shiladi. Ularning gaplariga e`tiroz bildirsam o`gir olib qolmasinlar, deb shunday qiladi.
Boshqalarni pastlashish orqali o`zini yuqoriga ko`tarish. Masalan falonchi nodon,dunyoqarashi tor deydi. Bu bilan o`zining oliyroqligini bildirmoqchi bo`ladi.
Xasad . xasadchi, odamlarning birovni yaxshi ko`rayotganlarini va xurmat qilayotganlarini ko`radida bu ishning oldini olish uchun g`iybatga o`tadi.
Xazil. Odamalrni kuldirish uchun birovlarni qiliqlariga o`xshatib qiliq qilai ya`ni taqlid ermak qiladi. Ayrimlar bu ishni o`zlariga xatto kasb qilib xam olganlar.
O`zini xamma xolatlardan xabardor qilib ko`rsatish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
