Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарⱪанд иⱪтисодиёт ва сервис институти з

Табиий ресурслар (Natural resources). Табиий ресурсларни қазиб олиш даражаси ўсиш суръатларига чэгара қўяди. Мамлакатнинг табиий бойликларидан, масалан, нефт, кўмир ва бошқа минераллардан фойдаланадиган ишлаб чиқариш мавжуд ресурслар захирасини камайтиради; шунинг учун, маълум маънода, зарарсизлантиришдир.
Технологик тараққиёт (Technological progress). Технологик тараққиёт тезроқ иқтисодий ўсишнинг жуда муҳим манбаи ҳисобланади.

• 
  Ишлаб чиқариш омилларининг бир хил миқдорлари юқори маҳсулот ишлаб чиқариши мумкин.
  
• 
  Янги маҳсулотлар ишлаб чиқилади ва шу билан ишлаб чиқариш ўсишига олиб келади.
  

Ишчи кучида техник тараққиёт бўлиши мумкин. Агар ишчилар яхши билимли ва яхши тарбияланган бўлса, улар кўпроқ ишлаб чиқариш имкониятига эга бўладилар. Масалан, агар ишлаб чиқариш жараёнида носозлик бўлса, малакали ишчи у билан тезда муомала қилиши мумкин.
Технологик тараққиётни уч турга бўлиш мумкин
(а) капитални тежаш: камроқ капитал ва бир бирлик учун бир хил миқдордаги меҳнатдан фойдаланадиган техник ютуқлар;
(б) нейтрал: меҳнат ва капитални аввалгидек нисбатда талаб қиладиган, ҳар бир маҳсулот бирлигидан камроқ фойдаланадиган техник ютуқлар;
(c) меҳнатни тежаш: ишлаб чиқариш бирлигига кам ишчи кучи ва бир хил миқдордаги капиталдан фойдаланадиган техник ютуқлар.
Агар технологик тараққиёт (c) турига эга бўлса ва янги технология киритилиши эвазига меҳнатни тежашга олиб келса, унда талабнинг бир вақтнинг ўзида кенгайиши ёки ҳар бир киши ишлаган соатнинг қисқаришига олиб келади, ишсизлик кўтарилади. Иккинчи ҳолатда, унумдорликнинг ошиши билан боғлиқ технологик тараққиёт.
Шунинг учун технологик тараққиёт ўсишни рағбатлантириши мумкин, аммо шу билан бирга тўлиқ иш билан таъминлаш мақсадига зид келади. Бунинг яна бир натижаси шундаки, ишдаги одамлар иқтисодий ўсишдан юқори иш ҳақи шаклида фойда кўришлари мумкин, аммо янги технология билан ишдан бўшатилган одамлар кам даромад билан қоладиганлар сонига кўпайишига олиб келади. Шундай қилиб, иқтисодий ўсишга қарамай, бойлар бойиб кетиши ва камбағаллар қашшоқлашиши хавфи мавжуд ва бу кўп одамлар томонидан исталмаган деб ҳисобланади.